Intervistuesja: A po ja nisim prej kur ka bombardu NATO?
Driton: Prej kur ja bombardu NATO po ja nisim. Me 2 mars të vitit ’98 – ’99-’98. Në ’99 ka qenë dikun ora rreth 8, 8 e 15 kur e kanë dhanë lajmin këto radio Televizioni Shqiptar i Shqpiërsië që kanë fillu bombardimet. Ka qenë ni huti në familjen tonë, se kena besu. Edhe pak pak minutash u nal rryma. Mandej kur e kanë ndërpre rrymën kena dalë në teras, ne ballkon po nuk kena pa. Edhe jena kthy mrena në dhomë, kena mendu që është veç lajm jo i rrejshëm po i vonum. Mandej, kena ndëgju disa bombardime, kena dalë në teras, kena shiqu aeroplanat. Po nuk i kena pa aeroplanat se kanë gjujt me raketa. Mandej, kur kena dalë në terasë kom qenë unë, babgjyshi, edhe dy motrat e mija. Gjyshja ka qenë invalide edhe ka metë në kuzhinë. Po ajo prej stresit që na kena ikë ka dalë nuk ka mujt me ecë ka dalë zhagaz për me mujt me na pa neve në teras. Kur na ka pa në teras atëherë u qetësu edhe u kthy ka hi mrena me fjalën që kom mendu që keni ikë e më keni lanë vete. Gjyshja e ka thanë këtë fjalë. Jo thash pa ikë edhe unë as ti nuk ikë, kur të ikim kena me ikë bashkë. Mandej kanë fillu bombardimet, jena struk nëpër shpija, kena pasë edhe babgjyshin. Babgjyshi dilke u organizojke mahalla ni lagje ma poshtë, dilke, i nalke njerzt, ku po doni me ikë, për kon po luftojnë këta ushtarë, si mos t’ju nimojmë na kush ka mi përkrahë edhe kështu dy-tri herë i ka ndalë, herën e katërt ma s’ka mujt kanë ikë njerzt individualisht. Kështuqë me 5 prill kena vendosë edhe na me dalë prej shpisë.
Intervistuesja: A u kanë krejt lagjja a veç ju?
Driton: Jo na kena dalë mandej me krejt lagjen. Ajo dalje nuk më kujtohet saktë; a jena organizu a s’jena organizu nuk e di ma se kom harru. Veç nji si ka dalë prej shpisë është dëgju ka thanë më duket që këta po dalin edhe na jena organizu edhe kena dalë me 5 prill. Me 5 prill unë e kom pasë gjyshen në karroc. Kena dalë me karroc të invalidëve, babgjyshi edhe 2 motrat jena lëshu te poshtë edhe kena shku deri në stacion të trenit. Rrugës kem pa shumë refugjatë tu ikë prej banesave po rrugës nuk kena ma… te stacioni i trenit nuk kena pasë maltretime vetëm kena hyp në tren edhe qashtu na kanë dërgu në Kaçanik. Në Kaçanik ka qenë diskutabile a po na lëshojnë a nuk po na lëshojnë, mandej e kanë lëshu trenin deri për Bllacë. Në tren ka pasë policë po nuk kanë maltretu. Mandej, kur kena zbritë prej trenit policët na kanë thanë keni kujdesë vetëm nëpër hekurudhë duhet me ecë se pjesa jashtë hekurudhës është e minuar. Në atë pjesë që kena ecë unë e kom zbritë gjyshen me ni kojshike edhe me babgjyshin nëpër hekurudha kem ecë. Mas ni kohe të hekurudhës jonë dëmtu edhe rrotat e karrocës po me rrota të prishta kena mrri deri në Bllacë. Në Bllacë atje ka qenë tmerr. Në fillim të Bllacës kom qenë e mirëpo masi kena hi me nifar sigurie se ishte si zonë neutrale edhe bojshim se nuk gjujnë serbt ose nuk vijnë. Kur kena hi në atë pjesën tjetër të Maqedonisë i kom pa njerëzit për mjerim. Me vrapu njeri për ni bukë sikur i trent aty kom pa. Mu smë ka ra me nejt shumë, kom nejt dikun prej mëngjesit deri kah ora 9 – 10 në mramje e kom pas ni fat tillë për shkak se gjyshja invalide. Na kanë marrë ekipi francez i mjekve na kanë qit bashkë me do shqiptare, e kanë qit në traktor. Ata e kanë qitë në traktor, maqedont e kanë kundërshtu s’kanë dasht më lanë, po ata kanë insistu shqiptart e maqedonisë edhe e kanë shti mrena. Mandej edhe unë në krah të sajna edhe kena hyp në autobus. Në autobus na kanë çu në Stenkovac 1shi dikur kah ora 10 a 11 të natës. Aty na ka prit KFOR-i anglez, na ka marrë me mjetet e tyne edhe me xhipa edhe na kanë dorëzu në kamp. Na kanë dhanë shatorin, aty jena rahatu.
Intervistuesja: Qysh jonë kanë kushtet e shatorit?
Driton: Jonë kanë kushtet si shator ma.
Intervistuesja: A ish ftohte?
Driton: Po ftohtë ka qenë se ka qenë prilli. Na kanë dhanë do qebe, me thanë qebe, po me majt nxehtë nuk kanë majt. Ka qenë ni shator i madh, pa nxemje pa kurgjo, mjerim, nuk ke mujt me flejt prej ftohtit, po sigurinë e kena pasë. Mas dy ditëve na kanë pru shatorin edhe mas shatorit na kanë pru prap qato qebe po ka qenë… filloj me u nxe koha edhe ma nuk kena pasë të ftohtë. Na kanë pru ushqim të mjaftushëm, qumësht, bukë, të gjitha i kena pasë pa problem, edhe ujë edhe tonat.
Intervistuesja: E për pastrim qysh ka funksionu?
Driton: Për pastrim gjatë kohës kur jom kanë unë nuk e di, për VCe i kanë maru, për pastrim nuk kom pasë rast me pa se nuk më ka ra me nejt ma shumë veç 10 ditë. Mas 10 ditëve u kanë ato organizimi i shteteve që pranojshin refugjatë. U duhke me shku me pritë me nënshkru. 2- herë kom shku po s’kom pasë fat. Mandej u smu gjyshja e kom çu në spitalin e Izraelitëve, ata ja kanë dhanë ni letër që kjo duhet me nejt këtu. E kom dorëzu te stafi gjerman. Stafi gjerman si e ka pa meniherë na kanë dhanë ftesat për me dalë në Gjermani. Na kanë përgatitë dokumentacionin. 1 ditë përpara më kanë lajmëru që nesër në ora 7 me qenë te dera e kampit. I kanë pasë listat. Gjyshen tem kur e kanë pa me karrocë të invalidëve ka ardhë ndihma e shpejt e ushtrisë Gjermana e ata jonë marrë me to, ata e kanë ngarku në transport. Unë me ta kom qenë në transport. Ata jonë kujdesë deri në aeroport të Shkupit. Prap ata jonë kujdesë prej aeroportit të Shkupit vetë e kanë ngarku në aeroplan. Na kanë hyp jena shku në Berlin. Prej Berlinit kena shku njo 100 kilometra mes Berlinit edhe Dresdenit – ni qytet i vogel, ni fshat Parndorf u qujke. Aty na kanë shti paraprakisht gjatë rrugës ni natë e kanë nal gjyshen tem në atë kampin aty, në hajm të Gjermanisë. Prej aty kanë ardh e ka marrë spitali gjerman për me u kujdesë 2 javë ditë, aty në spital ka qëndru për ekzaminimet mjekësore. Pas ekzaminimeve e kanë kthy në kamp. Kena pasë kushtet e mira, dmth ushqimin e kena ble vetë na kanë dhanë të hollat. Zakonisht…
Intervistuesja: A u kanë shpi?
Driton: Jo hajm, muj me qujt si kazermë e madhë që kanë qëndru ish ushtria gjermane, po të ndame me dhoma. Kah dy dhoma, shporeta për përgatitje, banjo e të gjitha i kena pasë. Aty kena qëndru deri me 4 gusht. Edhe kur kom lyp vullnetarë për me u kthy për Kosovë. E kena organizu mandej kthimin edhe na kanë përcjellë prej Berlinit deri në Maqedoni, në aeroport të Maqedonisë. Prej Maqedonisë mandej kur kena hi, nuk e kom vërejt Prishtinën kaq shumë që ka pasë shkatërrime, stacioni i autobusave po, shpitë jo aq shumë sa kanë qenë qytetet e tjera. Ka qenë ni ndjenjë e mirë kur jena kthy.
Intervistuesja: A u gëzove që je kthy a?
Driton: Po, gjithësesi. Mandej e kishim edhe ni pjesë të familjes këtu nuk e dijshim çka ka ndodhë as sa u shkatërru. Po fatbardhësisht lagjja jonë u kanë e paprekne, pjesa dërrmuese e Prishtinës ka qenë e paprekne.
Intervistuesja: Falemnderit!
Driton: Qofsh me nderë!