{"id":574,"date":"2020-05-21T06:13:20","date_gmt":"2020-05-21T06:13:20","guid":{"rendered":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/site\/?p=574"},"modified":"2021-08-19T09:01:08","modified_gmt":"2021-08-19T09:01:08","slug":"blerina-muqolli","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/blerina-muqolli\/","title":{"rendered":"Blerina Muqolli"},"content":{"rendered":"

[vc_row wrap_container=”yes” section_text_color=”light” text_align=”justify”][vc_column][vc_column_text]<\/p>\n\n

[\/vc_column_text][vc_column_text]Bjeshka Guri (intervistuesja)<\/p>\n

Blerina Muqolli (e intervistuara)<\/p>\n

Akronimet: BG=Bjeshka Guri, BM=Blerina Muqolli<\/p>\n

BG: A po m\u00eb tregon di\u00e7ka p\u00ebr veten?<\/p>\n

BM: Po. At\u00ebher\u00eb, un\u00eb jam Blerina Muqolli. Vij prej Pej\u00ebs, Shkoll\u00ebn e mesme dhe at\u00eb fillore e kam p\u00ebrfundu n\u00eb Pej\u00eb, mandej i kam vazhdu studimet n\u00eb fakultetin \u201cHasan Prishtina\u201d k\u00ebtu n\u00eb Prishtin\u00eb, n\u00eb deg\u00ebn e Gazetaris\u00eb n\u00eb Fakultetin Filologjik. Kam punu si gazetare n\u00eb nj\u00eb television dhe nj\u00eb gazet\u00eb. Tash qe dy vjet e disa muaj jam n\u00eb organizat\u00ebn \u201cTOKA\u201d ku merrem me disa projekte t\u00eb ndryshme q\u00eb kan\u00eb t\u00eb b\u00ebjn\u00eb me rinin\u00eb dhe edukimin joformal.<\/p>\n

BG: \u00c7ka t\u00eb kujtohet prej luft\u00ebs?<\/p>\n

BM: At\u00ebher\u00eb, prej luft\u00ebs, n\u00eb fakt un\u00eb dhe familja nuk \u00ebsht\u00eb q\u00eb e kemi p\u00ebrjetu luft\u00ebn n\u00eb Kosov\u00eb. Lufta p\u00ebr neve ka qen\u00eb prej momentit q\u00eb kemi marr\u00eb vendim me u largu prej Kosov\u00ebs edhe me kalu n\u00eb nj\u00eb vend tjet\u00ebr kun a jemi ndi ma t\u00eb sigurt\u00eb. Familja, d.m.th. q\u00eb jemi largu, kan\u00eb qen\u00eb prind\u00ebrit e mi, un\u00eb, dhe motra m\u00eb e vog\u00ebl. Edhe i kemi lan\u00eb mbrapa gjyshin edhe gjyshen me t\u00eb cil\u00ebt kemi jetu dhe t\u00eb cil\u00ebt nuk kan\u00eb pranu me ardh\u00eb me neve p\u00ebr shkak se nuk jan\u00eb ndi t\u00eb gatsh\u00ebm me lan\u00eb mbrapa shpin\u00eb edhe krejt at\u00eb q\u00eb e kan\u00eb nd\u00ebrtu p\u00ebr krejt vjet sa kan\u00eb jetu n\u00eb Pej\u00eb. P\u00ebr k\u00ebt\u00eb arsye na kan\u00eb motivu q\u00eb un\u00eb bashk\u00eb me nan\u00ebn, babin dhe motr\u00ebn mu largu prej Kosov\u00ebs p\u00ebr shkak q\u00eb mu ndi na ma t\u00eb sigurt\u00eb. Mir\u00ebpo n\u00eb fakt na e kemi pas qat mendim q\u00eb kemi mu ndi ma t\u00eb sigurt\u00eb, por ai udh\u00ebtimi q\u00eb e kemi bo prej Kosov\u00ebs deri n\u00eb Zvic\u00ebr, ku ka qen\u00eb edhe q\u00ebllimi me mbrri, ka qen\u00eb jasht\u00ebzakonisht i v\u00ebshtir\u00eb dhe ka qen\u00eb nj\u00eb luft\u00eb jo shum\u00eb e gjat\u00eb por me t\u00eb v\u00ebrtet\u00eb shum\u00eb e v\u00ebshtir\u00eb p\u00ebr krejt neve. Edhe ajo q\u00eb m\u00eb kujtohet mu \u00ebsht\u00eb se n\u00eb momentin q\u00eb kemi vendos mu largu, jemi largu me autobus, edhe si f\u00ebmi, kam pas qef me i pas ni pal\u00eb kllompe q\u00eb nuk e di tash a p\u00ebrdoren hala. Me sa di jo. Edhe gjyshja u kan shum\u00eb e emocionume edhe nuk ka dasht\u00eb mem lan\u00eb me shku pa qato kllompe. Edhe e kemi ndal\u00eb autobusin ashtu n\u00eb momentet e fundit, d.m.th autobusi ka qen\u00eb linja p\u00ebr Ulqin. Lufta veq sa ka pas fillu n\u00eb Kosov\u00eb por jo ashtu me t\u00eb madhe, edhe kemi tentu me u largu p\u00ebrpara se me fillu, ashtu qysh e thash\u00eb, me motivin e gjyshes edhe gjyshit, p\u00ebr mu ndi sa ma t\u00eb sigurt\u00eb. Edhe mandej qato momentet jan\u00eb kan\u00eb q\u00eb m\u00eb kujtohen edh jam kan\u00eb shum\u00eb e emocionume se si fmi nuk e kam dit\u00eb q\u00eb jam tu i rreziku edhe njer\u00ebzit e tjer\u00eb p\u00ebr ni pal\u00eb kllompe. Edhe gjyshja nuk m\u2019ka lon me u largu edhe mi k able, edhe mandej ky \u00ebsht\u00eb nj\u00eb kujtim q\u00eb e mbaj shum\u00eb n\u00eb mend. Edhe jemi nis edhe kemi shku n\u00eb Ulqin. M\u00eb kujtohet q\u00eb gjat\u00eb rrug\u00ebs ka pas\u00eb ndalesa t\u00eb shumta ku m\u00eb kujtohen prind\u00ebrit e mi q\u00eb ve\u00e7 jan\u00eb kan\u00eb shum\u00eb t\u00eb stresum. Un\u00eb kam qen\u00eb dikun n\u00eb mosh\u00ebn 5 vje\u00e7are edhe nuk e kam kuptu mir\u00eb pse jan\u00eb t\u00eb shqetsum, \u00e7ka jan\u00eb k\u00ebta njer\u00ebz q\u00eb po na ndalin edhe pse vishin e na kontrollojshin. Kish raste kur burrat i merrshin e i zhdrypshin prej autobusit e mandej familjar\u00ebt e tyre ve\u00e7 kajshin e nuk \u00ebsht\u00eb q\u00eb mujshin me bo di\u00e7ka. Fatmir\u00ebsisht, babi nuk \u00ebsht\u00eb prej atyre q\u00eb i \u00ebsht\u00eb dasht\u00eb me dal prej autobusit e me na lan\u00eb neve, e edhe sot hala mbetet mrekulli pse nuk e kan\u00eb p\u00ebrzgjedh ushtr\u00ebt serb\u00eb t\u00eb asaj kohe me marr\u00eb e me largu prej autobusit. Edhe me sa e di, ata personat q\u00eb i kan largu, d.m.th, ve\u00e7 i kan ekzekutu. Mandej kemi mbrri n\u00eb Ulqin, ku kemi q\u00ebndru dy muaj. Gjithmon\u00eb u kan ai stresi se kemi lan\u00eb mbrapa familjar\u00eb. Pos gjyshit e gjyshes, ka pas\u00eb edhe familjar\u00eb t\u00eb tjer\u00eb p\u00ebr t\u00eb cil\u00ebt nuk kemi dit\u00eb \u00e7ka \u00ebsht\u00eb tu ndodh\u00eb. Mandej, lufta \u00e7do dit\u00eb e ma tep\u00ebr ka fillu e \u00ebsht\u00eb rrit\u00eb e \u00ebsht\u00eb p\u00ebrhap\u00eb n\u00eb krejt Kosov\u00ebn. Edhe jemi kan\u00eb krejt koh\u00ebn, m\u00eb kujtohet babi, nana, n\u00eb at\u00eb stresin tu e d\u00ebgju radion, tu munu me dit\u00eb kush ka vdek\u00eb, tu munu me kuptu cil\u00ebt prej njer\u00ebzve q\u00eb ata i njohin e dojn\u00eb kan\u00eb vdek\u00eb, edhe u kan ni stres i jasht\u00ebzakonsh\u00ebm. Sado q\u00eb jemi mundu na me u ndi t\u00eb sigurt\u00eb jasht\u00eb Kosov\u00ebs, nashta u kan edhe ma e keqe kjo p\u00ebr shkak se nuk e kemi dit\u00eb \u00e7ka o tu ndodh me familjar\u00ebt tan\u00eb q\u00eb i kemi lan\u00eb mbrapa. Deri k\u00ebtu u kan sfid\u00eb shum\u00eb e madhe. Mir\u00ebpo, sfid\u00eb edhe m\u00eb e madhe ka qen\u00eb at\u00ebher\u00eb kur kemi vendos\u00eb, p\u00ebr shkak se daja, daja i madh ka jetu n\u00eb Zvic\u00ebr edhe ai u kan gjithmon\u00eb iniciatori q\u00eb na me shku n\u00eb Zvic\u00ebr. Edhe prej Ulqinit kemi vendos\u00eb me shku n\u00eb Itali, mandej prej Italis\u00eb me kalu n\u00eb Zvic\u00ebr. Mir\u00ebpo, kjo u kan\u00eb shum\u00eb e v\u00ebshtir\u00eb p\u00ebr shkak se m\u00ebnyra qysh refugjat\u00ebt e Kosov\u00ebs kan gjet\u00eb m\u00ebnyr\u00ebn me shku prej Ulqinit n\u00eb Itali u kan p\u00ebrmes disa rrjeteve, disa personave t\u00eb cil\u00ebt kan\u00eb shpreh gatishm\u00ebri nashta muj me thon\u00eb, q\u00eb me na ndihmu edhe me na kalu neve edhe shum\u00eb t\u00eb tjer\u00ebve n\u00eb Itali. Na e kemi gjet\u00eb nj\u00eb familje, n\u00eb fakt kan\u00eb qen\u00eb familje serbe, t\u00eb cil\u00ebt kan\u00eb shpreh d\u00ebshir\u00ebn me na ndihmu. E kemi kalu nj\u00eb nat\u00eb me at\u00eb familje. Nuk e kam shum\u00eb t\u00eb qart\u00eb, mir\u00ebpo e di q\u00eb prind\u00ebrit e mi nuk kan flejt krejt nat\u00ebn, p\u00ebr shkak q\u00eb ka qen\u00eb nj\u00eb rrjet i rreziksh\u00ebm, p\u00ebr shkak q\u00eb ata kan\u00eb k\u00ebrku… normal ajo ka qen\u00eb me pages\u00eb, na me ju jep pages\u00eb atyne.<\/p>\n

BG: Familjes serbe?<\/p>\n

BM: Po familjes serbe. Mandej familja serbe me na ndihmu p\u00ebrmes disa personave t\u00eb tjer\u00eb, q\u00eb nuk e kam shum\u00eb t\u00eb qart\u00eb, q\u00eb me kalu n\u00eb Itali. Edhe, at\u00eb nat\u00eb m\u00eb kujtohet q\u00eb nana edhe babi nuk kan\u00eb fjet\u00eb asni moment, p\u00ebr shkak q\u00eb ajo familje, me sa e di, plani ka qen\u00eb q\u00eb nj\u00ebher\u00eb me na marr\u00eb paret, mandej nuk e di a kan pas plan me na d\u00ebrgu n\u00eb Itali apo jo. Ve\u00e7 ka pas raste kur jau kan\u00eb marr\u00eb paret familjeve kosovare dhe mandej nuk i kan\u00eb d\u00ebrgu jasht\u00eb Ulqinit. Dometh\u00ebn\u00eb, ka qen\u00eb nj\u00ebfar\u00eb lloj mashtrimi. Fatmir\u00ebsisht, prind\u00ebrit e mi nuk kan\u00eb pranu me jau jep paret, mir\u00ebpo kemi vendos\u00eb edhe jemi largu, d.m.th. pa i tregu qasaj familjes, se a ka qen\u00eb me marr\u00ebveshje nuk jam shum\u00eb e sigurt\u00eb. Ve\u00e7 e di q\u00eb ka qen\u00eb nj\u00eb rrezik i madh p\u00ebr jet\u00ebn ton\u00eb p\u00ebr shkak se ata jan\u00eb kan\u00eb tu na bo neve presion p\u00ebr me jau jep paret, na tu thon\u00eb jo i kemi ra pishman e nuk po dojm\u00eb me shku n\u00eb Itali. Edhe ni nat\u00eb, \u00ebsht\u00eb ajo nat\u00eb q\u00eb e kemi kalu n\u00eb at\u00eb familje, n\u00eb sht\u00ebpin\u00eb e tyne, na t\u00eb kat\u00ebr \u2013familje jeme bashk\u00eb me familjar\u00ebt, ku ata m\u00eb duket kan\u00eb qen\u00eb tre v\u00ebllez\u00ebr dhe nj\u00eb mot\u00ebr edh nana e qatyne f\u00ebmij\u00ebve, ata t\u00eb rritun po n\u00ebse muj me i quajt f\u00ebmij\u00eb. Edhe ka qen\u00eb nj\u00eb sfid\u00eb shum\u00eb e madhe. E kemi kalu at\u00eb nat\u00eb, mandej i kemi taku disa kush\u00ebrinj\u00eb t\u00eb babit, djem t\u00eb mosh\u00ebs 20-21 vje\u00e7are t\u00eb cil\u00ebt poashtu jan\u00eb largu prej Kosov\u00ebs. Edhe ata mandej kan\u00eb pas disa shok\u00eb t\u00eb tjer\u00eb t\u00eb cil\u00ebt ju kan\u00eb ndihmu e na kan ndihmu edhe neve q\u00eb me kalu n\u00eb Itali. K\u00ebshtu q\u00eb, ka ardh qajo nata e madhe t\u00eb cil\u00ebn e kemi prit\u00eb, dhe jemi nis\u00eb p\u00ebr Itali. Mir\u00ebpo, kur jemi nis p\u00ebr Itali, nuk e kemi pas\u00eb t\u00eb qart\u00eb m\u00ebnyr\u00ebn qysh kemi me shku derisa jemi afru. Kur jemi afru te deti, d.m.th. te deti Adriatik, e kemi pa q\u00eb \u00ebsht\u00eb nj\u00eb gomone, d.m.th. nuk \u00ebsht\u00eb kan\u00eb nj\u00eb anije, nuk \u00ebsht\u00eb kan\u00eb di\u00e7ka e sigurt\u00eb, \u00ebsht\u00eb kan ve\u00e7 nj\u00eb mjet me aj\u00ebr me t\u00eb cilin \u00ebsht\u00eb dasht\u00eb na me kalu n\u00ebp\u00ebr detin Adriatik n\u00eb Itali n\u00eb form\u00eb ilegale kuptohet. Dhe kemi qen\u00eb 44 persona n\u00eb nj\u00eb gomone ekstrem t\u00eb vog\u00ebl q\u00eb nashta normalisht \u00ebsht\u00eb dasht\u00eb me i nxan 15 ose 20 persona. Edhe m\u00eb kujtohet q\u00eb gomonja ka qen\u00eb pak ma larg edhe \u00ebsht\u00eb dasht\u00eb na me ec\u00eb mandej pak me notu, q\u00eb me mujt\u00eb me vazhdu edhe me hyp. Motra jeme, i ka pas dikun 9 muaj, as 1 vjet, d.m.th ka qen\u00eb bebe, edhe e di q\u00eb ka fillu me qajt\u00eb. Edhe, kur jemi nis, babi mu edhe motr\u00ebn n aka pas\u00eb n\u00eb krah\u00eb nd\u00ebrkaq nana i ka pas\u00eb qantat. Edhe un\u00eb bashk\u00eb me babin edhe motr\u00ebn, m\u00eb kujtohet q\u00eb kemi ec\u00eb, d.m.th. babi ka ec\u00eb e ka ec\u00eb dhe me ni moment t\u00eb caktum osht ndal\u00eb me kqyr\u00eb ku osht nana. Nana ka qen\u00eb n\u00eb breg, ve\u00e7 pak nashta i ka bo dy-tre hapa brenda n\u00eb uj\u00eb, edhe ka qen\u00eb absolut e shokume, p\u00ebr shkak se ajo ka qen\u00eb sikur me shku e me n\u00ebnshkru vet\u00ebvrasjen sepse u kan\u00eb shum\u00eb e pamundur me paramendu q\u00eb ti me shku bashk\u00eb me 40 veta t\u00eb tjer\u00eb e me hyp n\u00eb qat gomonen, anijen e vog\u00ebl prej ajri, edhe me kalu p\u00ebrmes detit Adriatik, nat\u00ebn, n\u00eb form\u00eb ilegale, edhe ki me pshtu. K\u00ebshtu q\u00eb, ajo ka pas nj\u00eb moment panike ku thjesht\u00eb i ka humb\u00eb vet\u00ebdija, edhe ve\u00e7 \u00ebsht\u00eb koqit ashtu edhe s\u2019ka mujt\u00eb me l\u00ebviz\u00eb as kurgjo. Mandej \u00ebsht\u00eb dasht\u00eb me u kthy. T\u00eb tjer\u00ebt ve\u00e7 jan\u00eb kan\u00eb t\u00e7 vendosun n\u00eb qat gomone. \u00cbsht\u00eb dasht\u00eb me u kthy babi bashk\u00eb me mu edhe me motr\u00ebn n\u00eb krah\u00eb, edhe me u mundu me e kfjell\u00eb nanen, q\u00eb me zgju prej qasaj panik\u00ebs, prej qatij transit ku ka ra, edhe mi than\u00eb hajde vazhdo se jem tu dasht me shku, se jan\u00eb tu na prit edhe 40 veta tjer\u00eb, n\u00ebse nuk shkojm\u00eb nisen pa neve edhe mandej mbesim n\u00eb Ulqin.<\/p>\n

BG: Cila ka qen\u00eb arsyeja q\u00eb s\u2019keni dasht\u00eb me nejt mo n\u00eb Ulqin?<\/p>\n

BM: Po. At\u00ebher\u00eb, kjo p\u00ebr shkak se familjar\u00ebt e nan\u00ebs s\u2019jon kan\u00eb n\u00eb Ulqin. Na d.m.th. nuk kemi pas\u00eb as mjete, as pare q\u00eb me q\u00ebndru n\u00eb Ulqin p\u00ebr shkak se u dashke me pagu si n\u00eb form\u00eb qiraje. Edhe na i kemi kalu 2 muaj qaty edhe na s\u2019kishim mo qa me jep. S\u2019kishim ku me nejt, s\u2019kishim ku me kalu nat\u00ebn, edhe as me qka me u ushqy. Prandaj, u dashke me shku n\u00eb Zvic\u00ebr, te daja, q \u00ebish vendi ma i af\u00ebrt kun a e kishim dik\u00ebnd edhe s\u2019kishim nevoj\u00eb me pagu, edhe thjesht\u00eb s\u2019kishim as me \u00e7ka mo me pagu. Prind\u00ebrit e mi s\u2019kan pas mo asni sen me jep. Krejt \u00e7ka i kan\u00eb pas\u00eb, i kan rujt n\u00eb m\u00ebnyr\u00eb q\u00eb me ja jep dikujt me na ndihmu me kalu n\u00eb Zvic\u00ebr, q\u00eb mos me pas mo nevoj\u00eb me pagu, t\u00eb pakt\u00ebn p\u00ebr fjetje. D.m.th. kjo u kan\u00eb ajo \u00e7ka na ka shty q\u00eb mos me nejt mo n\u00eb Ulqin. Edhe normalisht, jetesa n\u00eb Ulqin\u00eb s\u2019ka qen\u00eb aspak e leht\u00eb. Ushqimi s\u2019ka qen\u00eb aspak i leht\u00eb, p\u00ebr shkak se s\u2019e kemi njoft\u00eb k\u00ebrkon. Na e dim\u00eb q\u00eb n\u00ebse ve\u00e7 shkojm\u00e7 dikun me nejt nj\u00eb jav\u00eb mysafir\u00eb ose kudo tjet\u00ebr, \u00ebsht\u00eb shum\u00eb e v\u00ebshtir\u00eb me u adaptu, e leje mo me nejt 2 muaj t\u2019u e dit\u00eb q\u00eb familjar\u00ebt i ki krejt n\u00eb luft\u00eb. K\u00ebshtu q\u00eb ka qen\u00eb shum\u00eb e v\u00ebshtir\u00eb, prandaj, e kemi pas\u00eb edhe nevoj\u00ebn emocionale me shku te familjar\u00ebt e ton\u00eb q\u00eb kan\u00eb qen\u00eb m\u00eb s\u00eb af\u00ebrmi n\u00eb Zvic\u00ebr. K\u00ebshtu q\u00eb kjo ka qen\u00eb arsyeja kryesore q\u00eb prind\u00ebrit e mi n\u00eb at\u00eb koh\u00eb kan\u00eb vendos\u00eb me u largu prej Ulqinit. Edhe, p\u00ebr me vazhdu storjen, masi jemi kthy, d.m.th masi \u00ebsht\u00eb kthy babi, \u00ebsht\u00eb mundu me kfjell nanen. Nana, \u00ebsht\u00eb ni problem tjet\u00ebr, q\u00eb nuk ka dit\u00eb shum\u00eb mir\u00eb not, edhe mandej u kan\u00eb sfid\u00eb deri sa jemi hyp te ajo gomone, edhe p\u00ebr shkak q\u00eb kemi qen\u00eb t\u00eb fundit, na ka ra n\u00eb fund, me u ul n\u00eb fund t\u00eb gomones. Tash, motra jem 9-muajshe, un\u00eb dikund 5 vjet, nana, babi, plus \u00e7antat, plus n\u00eb fund, edhe 40 veta t\u00eb tjer\u00eb t\u00eb ulur n\u00eb qat gomone. Edhe momentin q\u00eb gomonja u nis, presioni i ajrit u shku nalt, d.m.th. pjesa p\u00ebrpara ma nalt, edhe pjesa mbrapa, ku ishim na n\u00eb fund, ka shku ma posht\u00eb, t\u00eb hike edhe uji, p\u00ebr shkak q\u00eb ish edhe pesha e madhe e njer\u00ebzve… t\u00eb hike edhe uji p\u00ebrderisa ishim tu i ra p\u00ebrmes detit Adriatik nat\u00ebn, me 40 veta t\u00eb tjer\u00eb. Edhe jemi nis\u00eb. Mu \u00e7ka m\u00eb kujtohet edhe e kom shum\u00eb n\u00eb mendje, nuk e di pse e kom bo se jom kan\u00eb shum\u00eb e vog\u00ebl, u kan\u00eb fakti q\u00eb un\u00eb jam lut\u00eb. Edhe nuk e di kush ma ka kallxu lutjen, nuk e di kush m\u00eb ka kallxu q\u00eb ekziston nj\u00eb Zot q\u00eb ndoshta mundet me na ndihmu, ve\u00e7 e di q\u00eb jam lut\u00eb gjat\u00eb krejt koh\u00ebs me t\u00eb madhe: \u201cO Zot, shp\u00ebtom\u00eb mu, nanen, babin, motr\u00ebn teme, edhe krejt k\u00ebta njer\u00ebz \u00e7ka jon\u00eb n\u00eb k\u00ebt\u00eb gomon\u00eb\u201d. D.m.th. jom lut\u00eb me t\u00eb madhe prej momentit q\u00eb jemi nis, derisa kemi mb\u00ebrri n\u00eb Bari, n\u00eb Itali. Edhe krejt njer\u00ebzit e di mandej… kjo s\u2019m\u00eb kujtohet n\u00eb fakt… por e di q\u00eb nana m\u00eb tregon q\u00eb kan\u00eb than\u00eb se lutjet e qatij f\u00ebmije, q\u00eb jom kan une e q\u00eb prap\u00eb s\u2019e di qysh m\u00eb ka ardh\u00eb me u lut, na kan shp\u00ebtu, se un\u00eb jam lut\u00eb shum\u00eb me zem\u00ebr, se f\u00ebmi amo e kom kuptu rrezikun q\u00eb \u00ebsht\u00eb duke na p\u00ebrcjell\u00eb gjat\u00eb koh\u00ebs sa jemi n\u00eb deti, n\u00eb nj\u00eb vend shum\u00eb t\u00eb ngusht\u00eb, shum\u00eb t\u00eb vog\u00ebl, ku uji ve\u00e7 filloi me dep\u00ebrtu. Mandej m\u00eb kujtohet q\u00eb ka qen\u00eb nat\u00ebn, n\u00eb m\u00ebnyr\u00eb ilegale, edhe kalimi Ulqin-Itali. Por, \u00e7ka m\u00eb kujtohet tjet\u00ebr \u00ebsht\u00eb se ka ardh\u00eb nj\u00eb helicopter edhe kan\u00eb qen\u00eb italian\u00eb … nuk e di… \u00e7far\u00ebdo qoft\u00eb… t\u00eb cil\u00ebt na kan lshu drit\u00ebn edhe na kan\u00eb p\u00ebrcjell\u00eb gomonen kado q\u00eb kemi l\u00ebviz\u00eb. M\u00eb kujtohet ai personi i cili e drejtojke at\u00eb gomone, na thojke q\u00eb uleni kok\u00ebn, mos kqyrni, bonuni q\u00eb s\u2019jeni aty, d.m.th u mundojshim n\u00eb nj\u00ebfar\u00eb forme me u mshef\u00eb. Nuk jam e sigurt\u00eb pse edhe kush jan\u00eb kan\u00eb qata njer\u00ebz, ve\u00e7 e di q\u00eb helikopteri mandej \u00ebsht\u00eb largu edhe na e kemi vazhdu rrugen. Prap\u00eb po them, arsyeja qysh na kemi arrit\u00eb deri n\u00eb Itali, p\u00ebrmes krejt qasaj sfide edhe tu i ra detit mesp\u00ebrmes, \u00ebsht\u00eb nj\u00eb mrekulli t\u00eb cil\u00ebn hala nuk e kemi shum\u00eb t\u00eb qart\u00eb qysh kemi mujt me e kalu. Mandej kur kemi mb\u00ebrri n\u00eb Itali na n\u00eb fakt e kemi kalu ve\u00e7 gjysm\u00ebn e udh\u00ebtimit, se ka pas tash Itali-Zvic\u00ebr. Mandej kemi shku n\u00eb Rom\u00eb. Mandej prej Rom\u00ebs, p\u00ebrmes maleve, s\u2019jam e sigurt\u00eb kah, ve\u00e7 e di q\u00eb p\u00ebrmes maleve kemi kalu n\u00eb Zvic\u00ebr.<\/p>\n

BG: A ka qen\u00eb edhe kjo n\u00eb form\u00eb ilegale?<\/p>\n

BM: Patjet\u00ebr. Gjith\u00e7ka, k\u00ebto udh\u00ebtime jon\u00eb kan\u00eb n\u00eb form\u00eb ilegale. Mandej edhe n\u00eb Rom\u00eb kur kemi shku m\u00eb kujtohet, jemi kan\u00eb me ni autobus ku un\u00eb jam kan\u00eb shum\u00eb e smut\u00eb prej barkut, jam kan\u00eb 5 vjet, pa hanger e pa pi, jam kan\u00eb zbathur, edhe s\u2019kemi pas as ushqim. M\u00eb kujtohet q\u00eb jam helmu edhe kam pas\u00eb diarre. Edhe ka qen\u00eb ekstremisht e v\u00ebshtir\u00eb edhe p\u00ebr prind\u00ebrit e mi se nuk kishim asnj\u00eb vend ku me u ndal\u00eb e me u pastru ose me hanger, me pusho apo \u00e7kado qoft\u00eb. E krejt \u00e7ka di \u00ebsht\u00eb se babi e ka pas\u00eb edhe nj\u00eb person q\u00eb \u00ebsht\u00eb supozu me na ndihmu q\u00eb me kalu prej Rom\u00ebs n\u00eb Zvic\u00ebr. Edhe ai personi ka qen\u00eb taksist … edhe qekjo m\u00eb kujtohet… edhe kemi kalu p\u00ebrmes malit. P\u00ebrmes malit dikun kemi bo dy dit\u00eb, dy net\u00eb, edhe e di q\u00eb krejt jemi kan\u00eb jashtzakonisht t\u00eb lodhun, t\u2019rraskapitun, t\u2019paushqyem, jemi kan\u00eb t\u2019u mos e dit\u00eb as kah po shkojm\u00eb, edhe ka qen\u00eb jasht\u00ebzakonisht e v\u00ebshtir\u00eb.<\/p>\n

BG: A keni ec\u00eb?<\/p>\n

BM: Po, kemi ec\u00eb malit. Krejt \u00e7ka kemi bo \u00ebsht\u00eb: Kemi hyp me ni taksi, un\u00eb, prind\u00ebrit e mi, motra, edhe n\u00ebse nuk gaboj edhe ni person ose dy persona t\u00eb tjer\u00eb. Taksisti kemi mendu q\u00eb ka me na qu me kerr. Mir\u00ebpo u ardh\u00eb nj\u00eb moment, na ka qu n\u00eb nj\u00eb rrug\u00eb ku u kan\u00eb mal edhe ka thon\u00eb:\u201dqetu tash vazhdojm\u00eb n\u00eb kam\u00eb\u201d. Edhe kemi zbrit e kemi vazhdu n\u00eb kam\u00eb. D.m.th prej qaty kemi fillu me ec\u00eb, me vrapu, u dasht mos me bo zhurm\u00eb. Edhe nj\u00eb gj\u00eb \u00e7ka e di \u00ebsht\u00eb q\u00eb edhe motra jeme e cila ka qen\u00eb bebe, shum\u00eb e vog\u00ebl, foshnje 9-muajshe, fatmir\u00ebsisht si\u00e7 tregon edhe nana nuk e dim\u00eb pse Anda nuk ka kajt\u00eb si fmi. Se n\u00ebse kish kajt\u00eb, ishim nd\u00ebgju, edhe mandej kishin mujt me na zbulu ose policia italiane apo kushdo tjet\u00ebr, p\u00ebr shkak se jemi kan\u00eb n\u00eb m\u00ebnyr\u00eb ilegale tu dep\u00ebrtu p\u00ebrmes maleve, at\u00ebher\u00eb kishin mujt\u00eb me na kthy se kemi qen\u00eb refugjat\u00eb. Mir\u00ebpo edhe aty kemi pas\u00eb shum\u00eb fat q\u00eb motra edhe pse si f\u00ebmi nuk \u00ebsht\u00eb q\u00eb ka qen\u00eb shum\u00eb e urt\u00eb, por gjat\u00eb qasaj periudhe ka qen\u00eb shum\u00eb e heshtur. Edhe ka pas raste kur babi osht nal\u00eb edhe e ka kqyr a osht tu marr\u00eb frym\u00eb, p\u00ebr shkak q\u00eb e ka shtyp qaq shum\u00eb prej tut\u00ebs se mos po kan\u00eb p\u00ebr mos me bo zhurm\u00eb, sa q\u00eb ka pas raste kur ka menu q\u00eb e ka myt\u00eb e ja ka ndal\u00eb frym\u00ebn, e u dasht\u00eb me kqyr a osht tu marr\u00eb frym\u00eb a jo. Edhe d.m.th. qasi realiteti kemi kalu, qasi ngjarje, ku veq \u00ebsht\u00eb dasht\u00eb me u ndal\u00eb me kqyr\u00eb njani-tjetrin a jemi gjall\u00eb a jo, a jemi tu mujt\u00eb me ec\u00eb a jo. Nj\u00eb rast tjet\u00ebr q\u00eb e di \u00ebsht\u00eb se babi u kan\u00eb qaq jasht\u00eb vetes sa q\u00eb tojat e patikave i ka pas\u00eb n\u00eb qaf\u00eb, edhe krejt malin e ka kalu me patika n\u00eb qaf\u00eb se ska pas\u00eb as koh\u00eb mu nal\u00eb e me i lidh\u00eb, e me i mbath\u00eb patikat. Edhe kjo ka qen\u00eb nj\u00eb send tjet\u00ebe shum\u00eb prek\u00ebs p\u00ebr ne kur e mendojm\u00eb qysh e kemi kalu ni mal pa e dit\u00eb a kemi k\u00ebpuca vesh\u00eb a s\u2019kemi. Dometh\u00ebn\u00eb kaq i v\u00ebshtir\u00eb ka qen\u00eb ky realitet. Koha sa jemi kan\u00eb tu kalu n\u00eb mal, kur kemi fjet n\u00eb mal, dy dit\u00eb pa hanger e pa pi, ka qen\u00eb jasht\u00ebzakonisht e v\u00ebshtir\u00eb. Edhe, d.m.th. kemi fjet n\u00eb mal, kemi kalu koh\u00ebn n\u00eb mal. Mandej, kemi kalu n\u00eb Zvic\u00ebr. N\u00eb Zvic\u00ebr ka qen\u00eb nj\u00eb kush\u00ebri i babit i cili ka dal\u00eb e na ka marr\u00eb. Kemi kontaktu me to paraprakisht, ka dal\u00eb na ka marr\u00eb. Edhe mandej kemi kontaktu me daj\u00ebn, ka ardh\u00eb daja, edhe qaty e di q\u00eb ka qen\u00eb nj\u00ebfar\u00eb leht\u00ebsimi tep\u00ebr i madh, e s\u2019mujshim me besu q\u00eb e kemi kalu krejt k\u00ebt\u00eb periudh\u00eb. Kur ka ardh\u00eb daja me na marr\u00eb, mandej kemi shku n\u00eb shpi t\u00eb daj\u00ebs, edhe normal, ata jan\u00eb kan\u00eb tu e pas\u00eb jet\u00ebn normale. Edhe p\u00ebr mu si f\u00ebmi u kan shum\u00eb e \u00e7uditshme, se kisha muaj q\u00eb s\u2019kisha jetu normal, q\u00eb s\u2019kisha jetu pa stress, q\u00eb nuk i shihsha prind\u00ebt e mi me radio n\u00eb dor\u00eb, q\u00eb nuk i thirrke babi prind\u00ebrit e vet non-stop, ose nana familjen e vet me kqyr a jan\u00eb gjall\u00eb, me kqyr a kan\u00eb shp\u00ebtu, a kan\u00eb kalu prej ni dit\u00ebs n\u00eb nji dit\u00eb tjet\u00ebr, apo prej nji momenti n\u00eb nj\u00eb moment tjet\u00ebr. Edhe atje, njer\u00ebzit jan\u00eb kan\u00eb tu jetu normal, njer\u00ebz t\u00eb qet\u00eb. Edhe ish shum\u00eb \u00e7udi, me i pa njer\u00ebzit ashtu pa stres edhe m\u00eb kujtohet q\u00eb u kan\u00eb nj\u00ebfar\u00eb leht\u00ebsimi q\u00eb kur je ekstrem e lodhne mandej n\u00eb nj\u00eb gjendje q\u00eb ve\u00e7 qet\u00ebsohesh. Qajo u kan\u00eb nj\u00eb ndjenj\u00eb q\u00eb mu si f\u00ebmi m\u00eb kujtohet shum\u00eb, q\u00eb kur kam mb\u00ebrri n\u00eb shpin\u00eb e daj\u00ebs jom la, kom hanger edhe kom flejt. Edhe ve\u00e7 thojsha a ka njer\u00ebz q\u00eb jetojn\u00eb normal edhe nuk ikin prej shpis\u00eb s\u00eb vet p\u00ebr shkak se nuk e disha as pse kom ik, as nuk e kom kuptu pse osht dasht\u00eb me ik at\u00ebher\u00eb si f\u00ebmi[\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row]<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

[vc_row wrap_container=”yes” section_text_color=”light” text_align=”justify”][vc_column][vc_column_text] [\/vc_column_text][vc_column_text]Bjeshka Guri (intervistuesja) Blerina Muqolli (e intervistuara) Akronimet: BG=Bjeshka Guri, BM=Blerina Muqolli BG: A po m\u00eb tregon di\u00e7ka p\u00ebr veten? BM: Po. At\u00ebher\u00eb, un\u00eb jam Blerina Muqolli. Vij prej Pej\u00ebs, Shkoll\u00ebn e mesme dhe at\u00eb fillore e kam p\u00ebrfundu n\u00eb Pej\u00eb, mandej i kam vazhdu studimet n\u00eb fakultetin \u201cHasan Prishtina\u201d k\u00ebtu […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":477,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[22],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/574"}],"collection":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=574"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/574\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":1313,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/574\/revisions\/1313"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/media\/477"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=574"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=574"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=574"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}