{"id":558,"date":"2020-05-21T05:58:48","date_gmt":"2020-05-21T05:58:48","guid":{"rendered":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/site\/?p=558"},"modified":"2021-08-19T09:13:49","modified_gmt":"2021-08-19T09:13:49","slug":"lavdi-zymberi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/lavdi-zymberi\/","title":{"rendered":"Lavdi Zymberi"},"content":{"rendered":"

[vc_row section_text_color=”light” text_align=”justify” remove_margin_top=”yes” remove_padding_top=”yes”][vc_column][vc_column_text]<\/p>\n\n

[\/vc_column_text][vc_column_text]Bjeshka Guri (intervistuesja)<\/p>\n

Lavdi Zymberi (e intervistuara)<\/p>\n

Akronimet: BG=Bjeshka Guri, LZ= Lavdi Zymberi<\/p>\n

BG: A po m\u00eb tregon di\u00e7ka p\u00ebr veten?<\/p>\n

LZ: Po. Un\u00eb jam Lavdi Zymberi. Jam 30 vje\u00e7. Jam nga Gjilani. Tash jam zhvendos\u00eb n\u00eb Prishtin\u00eb, ku jetoj dhe punoj.<\/p>\n

BG: A t\u00eb kujtohet di\u00e7ka p\u00ebr luft\u00ebn? Cilat jan\u00eb memorjet e para? \u00c7far\u00eb gjendje ka qen\u00eb?<\/p>\n

LZ: Po. Un\u00eb kam qen\u00eb 11 vje\u00e7 n\u00eb koh\u00ebn e luft\u00ebs. Mjaftush\u00ebm e rritun p\u00ebr me mbajt\u00eb mend shum\u00eb sene. E di q\u00eb, nashta me data kam fillu me i harru… po e di q\u00eb deri me ni koh\u00eb kemi shku n\u00eb shkoll\u00eb. Shkollat kan\u00eb qen\u00eb t\u00eb hapura p\u00ebrkund\u00ebr q\u00eb n\u00eb Drenic\u00eb ve\u00e7 ka fillu me pas\u00eb luft\u00eb, me pas\u00eb tensione. Por, n\u00eb Gjilan kemi vazhdu deri dikur n\u00ebp\u00ebr shkolla. E di q\u00eb kemi pas\u00eb refugjat\u00eb q\u00eb kan\u00eb ardh\u00eb prej zonave t\u00eb Drenic\u00ebs aty af\u00ebr n\u00ebp\u00ebr shpijat e tjera, ku kan\u00eb qen\u00eb disa familje prej nj\u00eb fshati Rezall\u00eb. Ata jan\u00eb zhvendos\u00eb nj\u00ebher\u00eb te na n\u00eb Gjilan, masandej kan\u00eb kalu dikund tjet\u00ebr. M\u00eb duket kan\u00eb vazhdu n\u00eb Maqedoni. Masandej kur filloi mu ba ma e tensionume situata n\u00eb rajon t\u00eb Anamorav\u00ebs, shkollat jan\u00eb mbyll\u00eb. Kemi mbet\u00eb n\u00ebp\u00ebr shpija pa naj aktivitet, pa naj zhvillim tjet\u00ebr. M\u00eb kujtohet q\u00eb masandej fillun njer\u00ebzit me u largu prej lagjeve, fillun dyqanet e shqiptar\u00ebve me u mbyll. D.m.th. ka fillu ajo periudha q\u00eb ke pas\u00eb problem edhe me gjet\u00eb ushqim. E di q\u00eb prej lagjes ton\u00eb kemi jetu, at\u00ebher\u00eb \u00ebsht\u00eb quajt\u00eb \u201c\u00c7\u00ebnar Qeshme\u201d, tash \u00ebsht\u00eb \u201cArb\u00ebria\u201d. \u00cbsht\u00eb dasht\u00eb me shku tek \u201cDheu i Bardh\u00eb\u201d. Atje ka pas\u00eb rom\u00eb q\u00eb kan shit\u00eb gjith\u00e7ka. D.m.th. \u00ebsht\u00eb dasht\u00eb me shku deri atje. E di q\u00eb shpesh kam shku me babin. Kemi shku me bi\u00e7iklet\u00eb, edhe \u00ebsht\u00eb dasht\u00eb me kalu p\u00ebrpara stacionit t\u00eb policis\u00eb. Edhe normal kur ka pas\u00eb diell p.sh, edhe qysh t\u00eb pengon dielli n\u00eb sy, e mbaj mend veten q\u00eb kam tentu me i mbajt\u00eb syt\u00eb ashtu hap\u00eb kur kam kalu atje para stacionit p\u00ebr shkak q\u00eb mos me i dhan\u00eb asni arsye policis\u00eb me t\u00eb ndal\u00eb… d.m.th. p\u00ebr me t\u00eb than\u00eb pse po i mbyll\u00eb syt\u00eb. Kam qen\u00eb e vog\u00ebl por prap\u00eb ka qen\u00eb ajo ndjenja q\u00eb k\u00ebtu \u00ebsht\u00eb rrezik edhe duhesh me qen\u00eb shum\u00eb e kujdesshme edhe me u mundu p\u00ebrkund\u00ebr diellit, q\u00eb n\u00eb nj\u00ebfar\u00eb m\u00ebnyre gati t\u00eb ka verbu amo \u00ebsht\u00eb dasht\u00eb me i mbajt\u00eb syt\u00eb hap\u00eb kah ajo pjesa te policia. Po ka qen\u00eb e pashmangshme ajo rruga, se ka qen\u00eb rruga ma e shkurt\u00eb q\u00eb i ka lidh\u00eb dy lagjet. E mbaj mend q\u00eb kemi fillu masandej me i ble disa ushqime. D.m.th. prind\u00ebrit kan\u00eb fillu me i ble ushqimet q\u00eb me i pas\u00eb k\u00ebto miell, sheqer, e gjanat elementare q\u00eb duhen p\u00ebr \u00e7do rast. Edhe kemi vendos\u00eb me nejt n\u00eb shpi, p\u00ebr shkak q\u00eb nd\u00ebgjojshim q\u00eb n\u00eb Maqedoni n\u00ebp\u00ebr kampe njer\u00ebzit jan\u00eb tu vuajt\u00eb p\u00ebr buk\u00eb, q\u00eb nuk ka mjaftuesh\u00ebm. K\u00ebshtu q\u00eb vendos\u00ebn t\u00eb rriturit… f\u00ebmija ve\u00e7 osht dasht\u00eb me u pajtu… vendos\u00ebn q\u00eb me nejt\u00eb n\u00eb shpi. D.m.th. ka qen\u00eb ajo ndjenja q\u00eb edhe n\u00ebse vdes, t\u00eb pakt\u00ebn jo me vdek\u00eb urie, po t\u00eb vdes n\u00eb shpin\u00eb tande. M\u00eb kujtohet disa dit\u00eb para bombardimeve, ose ndoshta edhe mbas, nuk po e di sakt\u00eb, kan\u00eb fillu me bo kontrolle n\u00ebp\u00ebr shpi policia dhe ushtria serbe. Axha jem ka qen\u00eb n\u00eb l\u00ebvizjen ilegale at\u00ebher\u00eb. Ka qen\u00eb n\u00eb burg diku nja 9 vjet. Tash jeton n\u00eb Zvic\u00ebr dhe ka jetu n\u00eb Zvic\u00ebr edhe gjat\u00eb asaj kohe. Por, sistemi serb at\u00ebher\u00eb i ka ndjek\u00eb edhe familjar\u00ebt e tjer\u00eb e jo ve\u00e7 personin kryesor. Mbaj mend q\u00eb kan\u00eb ardh\u00eb me naj kontrollu ashtu shpit\u00eb, tu k\u00ebrku mos ka naj arm\u00eb, qoft\u00eb babi jem qoft\u00eb axhallar\u00ebt e mi. Ka qen\u00eb e frikshme me i pa me ato si gypa, se di as \u00e7ka i thuhet atyne arm\u00ebve q\u00eb i mbajn\u00eb. Ka qen\u00eb e frikshme. Por, nuk \u00ebsht\u00eb q\u00eb kan\u00eb bo di\u00e7ka p\u00ebrve\u00e7 asaj frik\u00ebs psikologjike q\u00eb na e kan\u00eb shkaktu n\u00eb at\u00eb koh\u00eb. Nata kryesore \u00ebsht\u00eb kur kan\u00eb fillu bombardimet e NATO-s. Lagjja jem \u201c\u00c7\u00ebnar Qeshme\u201d \u00ebsht\u00eb n\u00eb nj\u00eb pozicion m\u00eb t\u00eb ul\u00ebt sesa nj\u00eb lagje tjet\u00ebr, \u201cZabeli i Sait Ag\u00ebs\u201d i kem than\u00eb. Edhe atje \u00ebsht\u00eb edhe nj\u00eb kazerm\u00eb. Ka qen\u00eb edhe nj\u00eb kazerm\u00eb e ushtris\u00eb. Ka qen\u00eb ushtria serbe. Do t\u00eb thot\u00eb, ata e kan\u00eb pas\u00eb lagjen ton\u00eb si n\u00eb p\u00ebll\u00ebmb\u00eb t\u00eb dor\u00ebs. Kan\u00eb bo gjith\u00e7ka q\u00eb \u00ebsht\u00eb zhvillu. E mbaj mend q\u00eb kur kan\u00eb fillu bombardimet, t\u00eb gjith\u00eb kemi qen\u00eb ashtu t\u00eb g\u00ebzum q\u00eb fillun bombardimet, q\u00eb filloi me nifar m\u00ebnyre me u \u00e7liru Kosova. Edhe kemi shku me ni kod\u00ebr pak nalt me pa, se kur bombardojshin u bojke ashtu drit\u00eb e sene, edhe kemi shku me pa \u00e7ka po ndohd\u00eb se \u00ebsht\u00eb pamja ashtu e mir\u00eb. Po n\u00eb t\u00eb nj\u00ebjt\u00ebn koh\u00eb q\u00eb NATO ka bombardu forcat serbe, ata kan\u00eb bombardu pak ma nalt\u00eb se shpit\u00eb e tona, lagjen ton\u00eb. Edhe kur e kemi kuptu q\u00eb n\u00eb t\u00eb nj\u00ebjt\u00ebn koh\u00eb po bombardohemi edhe na, at\u00ebher\u00eb ka fillu edhe ajo frika jem, q\u00eb si 11 vje\u00e7, ajo ndjenja q\u00eb n\u00ebse s\u2019kishin gjujt\u00eb pak ma nalt\u00eb, kish mujt\u00eb me qen\u00eb te shpijat e tona. Edhe at\u00eb nat\u00eb e mbaj\u00eb mend veten q\u00eb jam kthy brenda n\u00eb shpi edhe e kam vendos\u00eb jast\u00ebkun ashtu p\u00ebrmbi kok\u00eb edhe kam fillu me u frigu. Kur e ka pa masnej baba jem q\u00eb po i frigohet \u00e7ika e vet… ne jemi 5 f\u00ebmij\u00eb… un\u00eb e pasna p\u00ebrjetu garant pak ma shum\u00eb, kemi vendos\u00eb me dal\u00eb prej shpijave, mu nis\u00eb prap\u00eb. Vendos\u00ebm me u nis\u00eb n\u00eb drejtim t\u00eb Maqedonis\u00eb. Problemi ka qen\u00eb q\u00eb e kemi pas\u00eb ve\u00e7 nj\u00eb makin\u00eb, do t\u00eb thot\u00eb ve\u00e7 babi jem ka pas\u00eb. Dy axhallar\u00ebt e tjer\u00eb q\u00eb kan\u00eb mbet nuk kan\u00eb pas\u00eb kurrfar\u00eb mjeti tjet\u00ebr transportues. Edhe si shqiptar\u00eb q\u00eb jemi, \u00ebsht\u00eb problem me lan\u00eb dik\u00ebnd mbrapa. Jemi nis\u00eb. Disa kan\u00eb shku me makin\u00eb, disa kan\u00eb mbet\u00eb n\u00eb kam\u00eb. Kan\u00eb ec\u00eb prej Gjilanit deri n\u00eb Llovc\u00eb. Llovca \u00ebsht\u00eb nj\u00eb fshat n\u00eb komun\u00ebn e Gjilanit. Tash nuk e di sa koh\u00eb kemi kalu deri jemi shku, po e mbaj mend q\u00eb gjat\u00eb rrug\u00ebs ka pas\u00eb ashtu ato gropat q\u00eb i p\u00ebrgatisin p\u00ebr me i vendos\u00eb ato minat anti-tanke e k\u00ebto. Edhe e mbaj mend q\u00eb na tregojke babi e na thojke q\u00eb garant policia e ushtria ve\u00e7 jan\u00eb n\u00ebp\u00ebr male, por po e shohin q\u00eb na po largohemi, k\u00ebshtu q\u00eb iu konvenon atyne me u largu njer\u00ebzit, me mbet\u00eb pak ma shum\u00eb, n\u00eb nj\u00ebfar\u00eb m\u00ebnyre me u spastru. Na ka zan\u00eb nata deri sa kemi mb\u00ebrri atje n\u00eb Llovc\u00eb. Edhe ni familje kan\u00eb dal\u00eb e na kan\u00eb than\u00eb hajde rrini te na se \u00ebsht\u00eb nat\u00eb, mos shkoni niher. Mundeni nes\u00ebr. Fleni sonte k\u00ebtu, nes\u00ebr masandej vendosni \u00e7ka po b\u00ebni. \u00cbsht\u00eb kthy babi jem me i mar mpjes\u00e7n tjet\u00ebr q\u00eb kan\u00eb qen\u00eb tu ec\u00eb n\u00eb kam\u00eb. Edhe i mbaj mend lajmet e TVSH-s\u00eb se at\u00ebher\u00eb s\u2019kemi pas\u00eb televizione tjera. E mbaj mend q\u00eb n\u00eb lajmet e TVSH-s\u00eb kan\u00eb tregu masandej q\u00eb \u00ebsht\u00eb bombardu lagjja jon\u00eb. D.m.th. n\u00eb t\u00eb nj\u00ebjt\u00ebn koh\u00eb q\u00eb kan\u00eb fillu bombardimet…<\/p>\n

BG: Qysh e ke p\u00ebrjetu?<\/p>\n

LZ: Ka qen\u00eb shum\u00eb e sikletshme. D.m.th. me pa q\u00eb shpija jote ka mujt\u00eb me qen\u00eb qajo q\u00eb osht bombardu. Kan\u00eb qen\u00eb pak ma nalt shpijat, por prap\u00eb ka qen\u00eb e sikletshme me pa n\u00eb lajme q\u00eb po bombardohet vendi yt. Po rrezikohesh ti, edhe \u00ebsht\u00eb dasht\u00eb me dal\u00eb p\u00ebr shkak t\u00eb qasaj. Plus ajo pjesa tjet\u00ebr… gjithmon\u00eb kan\u00eb qen\u00eb ato titrat q\u00eb kjo familje \u00ebsht\u00eb k\u00ebtu… jan\u00eb lajm\u00ebru sa her\u00eb q\u00eb kan\u00eb dal\u00eb refugjat\u00eb, kan\u00eb tregu ku jan\u00eb, ose k\u00ebrkohet kjo familje. Ka qen\u00eb shum\u00eb e sikletshme. N\u00eb t\u00eb nj\u00ebjt\u00ebn koh\u00eb, gjat\u00eb k\u00ebsaj kohe s\u2019kemi d\u00ebgju asnj\u00eb lajm p\u00ebr dajt\u00eb, p\u00ebr v\u00ebllez\u00ebrit e nan\u00ebs ose p\u00ebr motrat, p\u00ebr tezet. Edhe nuk e ke dit\u00eb \u00e7ka po ndodh\u00eb as me ata. D.m.th i kemi d\u00ebgju ato lajme krejt. Ka qen\u00eb ashtu nj\u00eb heshtje. Nashta ka qen\u00eb periudha e vetme kur edhe t\u00eb rritun edhe f\u00ebmij\u00eb kemi qen\u00eb me sy kah televizori. Tash nuk ndodh kjo. Po ajo ka qen\u00eb koha e vetme q\u00eb t\u00eb gjith\u00eb sa her\u00eb ka pas lajme ashtu, jemi nal\u00eb me pa \u00e7ka po ndodh\u00eb, me pa mos po mer naj lajm p\u00ebr familjar\u00ebt e tjer\u00eb ose di\u00e7ka. T\u00eb nes\u00ebrm\u00ebn masandej, baba jem e axha jan\u00eb kthy edhe me motr\u00ebn e me v\u00ebllain tem t\u00eb madh edhe me disa kush\u00ebri tjer\u00eb. Jan\u00eb kthy prap\u00eb n\u00eb shpi. Tash 20 vite pas, duket pak e palogjikshme me u kthy duarthat\u00eb me nj\u00eb vend q\u00eb s\u2019ke qen\u00eb i sigurt\u00eb…<\/p>\n

BG: E cili ka qen\u00eb shkaku q\u00eb jan\u00eb kthy?<\/p>\n

LZ: Po, me i mbrojt\u00eb shpijat. Pak e palogjikshme se s\u2019mundesh … me \u00e7ka do me i mbrojt\u00eb shpijat? N\u00ebse pala tjet\u00ebr ka arm\u00eb e ka pushk\u00eb e ka, e ti s\u2019e ki asnj\u00eb arm\u00eb, s\u2019ki qysh i mbron\u00eb shpijat. Po ajo ideja q\u00eb prap\u00eb \u00ebsht\u00eb vendi yt, \u00ebsht\u00eb shpija jote. Edhe n\u00ebse edhe ve\u00e7 vdes, ma mir\u00eb me vdek aty n\u00eb shpi tande sesa me vdek\u00eb rrug\u00ebs ose me vdek\u00eb p\u00ebr buk\u00eb ose di\u00e7ka. Ata jan\u00eb kthy. Ne kemi vazhdu, do t\u00eb thot\u00eb, nana, dy grat\u00eb e axhallar\u00ebve edhe disa f\u00ebmij\u00eb ashtu ma t\u00eb vegj\u00ebl q\u00eb kemi qen\u00eb, kemi vazhdu atje. Familja n\u00eb Llovc\u00eb, si familjet shqiptare q\u00eb kan\u00eb mikpritje, na kan\u00eb trajtu shum\u00eb mir\u00eb. Na kan\u00eb mbajt\u00eb mir\u00eb. Edhe na i kemi pas\u00eb disa ushqime q\u00eb i kemi marr\u00eb me vete, po edhe ata s\u2019na kan\u00eb lan\u00eb pa ushqim. Naj kan\u00eb l\u00ebshu ni dhom\u00eb t\u00eb madhe n\u00eb katin e dyt\u00eb ku kemi fj\u00ebet\u00eb komplet ashtu, t\u00eb gjith\u00eb q\u00eb kemi mbet\u00eb n\u00eb at\u00eb dhom\u00ebn e madhe. Edhe si f\u00ebmij\u00eb q\u00eb kemi qen\u00eb s\u2019kemi dit\u00eb ashtu… jemi dal\u00eb aty n\u00ebp\u00ebr fshat, jemi sh\u00ebtit\u00eb, kemi ec\u00eb… edhe lajmet i kemi d\u00ebgju prap\u00eb n\u00eb mbramje. P\u00ebr 4 net\u00eb sa kemi nejt\u00eb atje n\u00eb Llovc\u00eb, \u00e7do dit\u00eb ka ardh\u00eb dikush masandej prej Gjilanit, na kan\u00eb vizitu. Ose kan\u00eb qen\u00eb babi me axh\u00ebn, ose axha me v\u00ebllain. Edhe e mbaj mend q\u00eb nj\u00ebher\u00eb kan\u00eb ardh\u00eb ashtu shum\u00eb t\u00eb lodhun. Kan\u00eb ardh\u00eb me bi\u00e7ikleta v\u00ebllai edhe axha. Edhe iu tham\u00eb q\u00eb mos hajdeni mo, veq n\u00eb qoft\u00eb se vini me na mar, p\u00ebrndryshe, \u00ebsht\u00eb tep\u00ebr e lodhshme me bo gjith\u00eb at\u00eb rrug\u00eb Gjilan-Llovc\u00eb p\u00ebr pak koh\u00eb, edhe ne ishim mir\u00eb, k\u00ebshtu q\u00eb ishte e panevojshme lodhja e tyre. Po tash prap\u00eb ajo pritja. D.m.th. \u00e7doher\u00eb, e di q\u00eb nja dy dit\u00eb kemi prit\u00eb a po vijn\u00eb me na mar\u00eb, edhe masanej filloi mu bo pak e lodhshme me nejt atje se tan\u00eb koh\u00ebn n\u00eb pritje q\u00eb kur po vijn\u00eb me na mar. E mbaj mend q\u00eb Llovca e ka pas\u00eb nj\u00eb rrug\u00eb si p\u00ebrpjet\u00ebze n\u00eb hyrje t\u00eb fshatit. Edhe prej kodr\u00ebs ke pas\u00eb mund\u00ebsi me pa a po vjen dikush ose jo. Edhe e di q\u00eb me ni djal\u00eb t\u00eb axh\u00ebs q\u00eb \u00ebsht\u00eb mosh\u00eb e jemja p\u00ebraf\u00ebrsisht, kur e kemi babin tem q\u00eb ka ardh\u00eb, ka qen\u00eb g\u00ebzimi tep\u00ebr i madh ashtu. Ndoshta g\u00ebzim pak ma t\u00eb madh kemi pas\u00eb kur \u00ebsht\u00eb \u00e7liru Kosova p\u00ebrfundimisht. Do t\u00eb thot\u00eb, m\u00eb 25 kemi shku n\u00eb Llovc\u00eb,dikund me 29 mars ose 30 i ka ra q\u00eb jan\u00eb ardh\u00eb me na mar\u00eb, edhe embaj mend tu vrapu deri te shpija, ashtu: \u201cKan\u00eb ardh\u00eb me na maaar\u00eb\u201d, edhe ai g\u00ebzimi q\u00eb po kthehmi n\u00eb shpi p\u00ebrkund\u00ebr q\u00eb shpija ka vazhdu prap\u00eb me qen\u00eb e pasigurt, po prap\u00eb nj\u00ebfar\u00eb ndjenje q\u00eb po kthehesh n\u00eb vendin t\u00ebnd. Shum\u00eb thjesht\u00eb. Edhe, kan\u00eb ardh\u00eb na kan\u00eb mar\u00eb. Jemi kthy prap\u00eb n\u00eb shpi. Ka vazhdu ajo periudha e bombardimeve. Ka vazhdu ajo periudha q\u00eb prap\u00eb \u00ebsht\u00eb dasht\u00eb me qen\u00eb n\u00eb gjendje gatishm\u00ebrie n\u00eb \u00e7do moment. E mbaj mend q\u00eb p\u00ebr nj\u00eb koh\u00eb t\u00eb gjat\u00eb kemi fjet\u00eb n\u00eb shpin\u00eb e nj\u00eb axhi q\u00eb e ka nd\u00ebrtu se ka qen\u00eb ma e sigurt\u00eb, me beton ma t\u00eb mir\u00eb. Ajo ndjenja q\u00eb edhe n\u00ebse bombardojn\u00eb, ky \u00ebsht\u00eb beton shum\u00eb i mir\u00eb edhe nuk e l\u00ebshon, ashtu pak ma sigurt\u00eb. Dhe kemi fjet\u00eb gjithmon\u00eb me ashtu komplet teshat vesh, gati. Q\u00eb n\u00eb \u00e7fardo momenti, n\u00ebse vijn\u00eb edhe nat\u00ebn me t\u00eb than\u00eb dil, t\u00eb pakt\u00ebn ke qen\u00eb ashtu i veshun ose e veshun, edhe ke mujt\u00eb me dal\u00eb. Kan\u00eb vazhdu bombardimet e NATO-s. E di q\u00eb jemi en\u00eb n\u00ebp\u00ebr lagje, ka pas\u00eb tep\u00ebr pak njer\u00ebz q\u00eb kan\u00eb mbet. Kjo p\u00ebr shkak se shumica kan\u00eb dal\u00eb ose para se me fillu bombardimet ose pasi kan\u00eb fillu bombardimet. Si f\u00ebmi, masandej kemi dal andej-k\u00ebndej, gjejshim vez\u00eb t\u00eb pulave. \u00cbsht\u00eb dasht\u00eb me mbush me di\u00e7ka dit\u00ebn. Ose kemi lujt\u00eb futboll. \u00cbsht\u00eb e pamundshme 24 or\u00eb… okej, flen, po \u00e7ka b\u00ebn\u00eb pjes\u00ebn tjet\u00ebr. N\u00eb shkoll\u00eb s\u2019kemi pas\u00eb mund\u00ebsi me shku se kan\u00eb qen\u00eb shkollat e mbylluna. K\u00ebshtu q\u00eb, ka vazhdu k\u00ebshtu kjo pjesa derisa kan\u00eb vendos\u00eb trupat e NATO-s me hy edhe e mbaj\u00eb mend q\u00eb masandej kan\u00eb qen\u00eb dy momente tjera t\u00eb r\u00ebnd\u00ebsishme n\u00eb jet\u00eb: kur jan\u00eb largu ato forca serbe q\u00eb kan\u00eb qen\u00eb n\u00eb kazerm\u00ebn tek lagjja tjet\u00ebr, E mbaj mend q\u00eb na si f\u00ebmi kemi dal\u00eb te rruga. I qojshim dy gishta k\u00ebshtu, (qesh)… E nuk e logjikojshim q\u00eb ata hala i kishin arm\u00ebt n\u00eb dor\u00eb, kan\u00eb pas\u00eb mund\u00ebsi ve\u00e7 me kthy ashtu tyten edhe me gjujt\u00eb, se fundja \u00e7ka, nj\u00eb ma shum\u00eb ose nj\u00eb ma pak. P\u00ebr ata s\u2019ka pas mund\u00ebsi. Por na bojshin me dor\u00eb qaf\u00ebs q\u00eb demek \u201c \u00cbe \u00ebill kill you\u201d, \u201cKemi me ju pre\u201d. Por pa ndonj\u00eb incident. E di q\u00eb jemi g\u00ebzu shum\u00eb kur i kemi pa tu largu. Momenti tjet\u00ebr \u00ebsht\u00eb masandej kur kan\u00eb hy forcat franceze. Kan\u00eb hy kah lagjja jon\u00eb, prej Preshev\u00ebs po besoj. Ose, s\u2019e di, ajo rruga t\u00eb \u00e7on p\u00ebr Preshev\u00eb. Edhe ajo ka qen\u00eb pjesa tjet\u00ebr q\u00eb jemi g\u00ebzu ashtu shum\u00eb, edhe me nj\u00ebfar\u00eb m\u00ebnyre ka qen\u00eb si: \u201cTash jemi OK, tash jemi mir\u00eb. Tash jemi \u00e7liru edhe s\u2019mund t\u00eb ndodh\u00eb di\u00e7ka tjet\u00ebr\u201d. Menj\u00ebher\u00eb masi kan\u00eb hy forcat, e mbaj mend ashtu si e vog\u00ebl e kam shkru nj\u00ebfar\u00eb letre \u201cNATO, U\u00c7K…\u201d (qesh) … edhe kemi shku, forcat e KFOR-it jan\u00eb vendos\u00eb te shkolla aty, te shkolla jem fillore \u201cAbaz Ajeti\u201d… edhe e kan\u00eb pas rrethu komplet shkoll\u00ebn, por i kan\u00eb pas\u00eb ato rojat e ushtris\u00eb, edhe na tu bo \u201cNATO, U\u00c7K, thank you\u201d … me at\u00eb pak anglisht q\u00eb e kemi dit\u00eb. Se masandej forcat franceze kan\u00eb vazhdu tutje. N\u00eb Gjilan kan\u00eb qen\u00eb forcat amerikane. Dhe me pak at\u00eb anglisht \u00e7ka e dishim, shkojshim me i fal\u00ebnderu… thank you, t\u2019u u munu me fol pak anglisht, t\u2019u iu tregu sa fal\u00ebnderues e sa ma mir\u00eb tash jemi. \u00cbsht\u00eb v\u00ebshtir\u00eb me kalu prap\u00eb n\u00ebp\u00ebr k\u00ebto kujtime. Kujtimet e mia jan\u00eb asgj\u00eb n\u00eb krahasim me njer\u00ebz q\u00eb kan\u00eb p\u00ebrjetu shum\u00eb ma shum\u00eb n\u00eb luft\u00eb, q\u00eb i kan\u00eb pa familjar\u00ebt e vet duke u vra, ose t\u2019u iu p\u00ebrdhunu, ose duke iu masakru. Po prap\u00eb \u00ebsht\u00eb ajo ndjenja e frik\u00ebs q\u00eb nuk e din \u00e7ka ka me ndodh\u00eb mas nj\u00eb minuti, \u00e7ka ka me ndodh\u00eb t\u00eb nes\u00ebrmen ose<\/p>\n

BG: \u00c7far\u00eb ndikimi mendon q\u00eb ka pas\u00eb lufta n\u00eb jet\u00ebn tande, edhe \u00e7far\u00eb ndikimi mendon se vazhdon me pas\u00eb n\u00eb jet\u00ebn e p\u00ebrditshme?<\/p>\n

LZ: N\u00ebse mendojm\u00eb q\u00eb ajo q\u00eb s\u2019t\u00eb vret t\u00eb b\u00ebn\u00eb m\u00eb t\u00eb fort\u00eb, ndoshta mundemi me than\u00eb q\u00eb na ka bo ma t\u00eb fort\u00eb. Por, normal, \u00ebsht\u00eb di\u00e7ka q\u00eb s\u2019mundesh me shly asnihere prej mendjes. Edhe \u00ebsht\u00eb di\u00e7ka q\u00eb t\u00eb b\u00ebn\u00eb me u solidarizu me njer\u00ebzit e tjer\u00eb q\u00eb kalojn\u00eb t\u00eb nj\u00ebjt\u00ebn ngjarje, me luftrat e tjera q\u00eb jan\u00eb ba, edhe q\u00eb po vazhdojn\u00eb me u ba. T\u00eb bon me u ndi pak ma e ndjeshme ndaj njer\u00ebzve q\u00eb kan\u00eb p\u00ebrjetu edhe m\u00eb keq. Por n\u00eb an\u00ebn tjet\u00ebr, \u00ebsht\u00eb problem me mendu, problem edhe me fol p\u00ebr luft\u00eb, sepse si qenie njer\u00ebzore kemi qef me i mendu senet e mira edhe me fol p\u00ebr gjanat e mira. E lufta nuk \u00ebsht\u00eb di\u00e7ka e mir\u00eb, edhe t\u2019u u mundu ashtu me ndrydh\u00eb n\u00eb mendjen ton\u00eb, mos me kujtu gjithmon\u00eb se prap\u00eb jan\u00eb emocione, q\u00eb ve\u00e7 pe shoh tash t\u2019u i kujtu ato gjana sa e sikletshme \u00ebsht\u00eb. Na ka bo nashta pak ma t\u00eb ndrydhun n\u00eb vetvete, duke mos dasht\u00eb me fol p\u00ebr at\u00eb periudh\u00eb. Sado q\u00eb \u00ebsht\u00eb e r\u00ebnd\u00ebsishme me u fol edhe me u p\u00ebrmend, se tash kem edhe gjenerata t\u00eb pasluft\u00ebs q\u00eb po i bojn\u00eb 20 vjet, edhe nuk e kuptojn\u00eb kurr\u00eb qysh… edhe shpresoj q\u00eb kurr\u00eb s\u2019kan\u00eb me kuptu qysh me kalu n\u00ebp\u00ebr luft\u00eb… por prap\u00eb \u00ebsht\u00eb e r\u00ebnd\u00ebsishme p\u00ebr ta me e dit\u00eb. E mbaj mend n\u00eb nj\u00eb ver\u00eb t\u00eb kalume me nipat e mi n\u00eb Velipoj\u00eb, e kan\u00eb pas\u00eb ashtu ni poligon t\u00eb gjuajtjes edhe ka qen\u00eb fotografia e Millosheviqit aty, edhe nipat e mi jan\u00eb shum\u00eb t\u00eb vegj\u00ebl p\u00ebr me dit\u00eb kush ka qen\u00eb Sllobodan Millosheviqi. D.m.th. sendet duhet me u dit\u00eb, \u00e7ka ka ndodh\u00eb, kush \u00e7ka ka bo, pa paragjykime komb\u00ebsie. Por, \u00ebsht\u00eb v\u00ebshtir\u00eb me fol, v\u00ebshtir\u00eb me e rijetu edhe nj\u00ebher\u00eb krejt at\u00eb periudh\u00eb.[\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row]<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

[vc_row section_text_color=”light” text_align=”justify” remove_margin_top=”yes” remove_padding_top=”yes”][vc_column][vc_column_text] [\/vc_column_text][vc_column_text]Bjeshka Guri (intervistuesja) Lavdi Zymberi (e intervistuara) Akronimet: BG=Bjeshka Guri, LZ= Lavdi Zymberi BG: A po m\u00eb tregon di\u00e7ka p\u00ebr veten? LZ: Po. Un\u00eb jam Lavdi Zymberi. Jam 30 vje\u00e7. Jam nga Gjilani. Tash jam zhvendos\u00eb n\u00eb Prishtin\u00eb, ku jetoj dhe punoj. BG: A t\u00eb kujtohet di\u00e7ka p\u00ebr luft\u00ebn? Cilat […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":485,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[22],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/558"}],"collection":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=558"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/558\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":1333,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/558\/revisions\/1333"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/media\/485"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=558"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=558"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=558"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}