https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-content\/uploads\/2023\/01\/Anonimno.mp3<\/a><\/audio>[\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Intervistuesja: \u00c7ka mbani n\u00eb mend nga periudha e para luft\u00ebs?
\nI intervistuari: N\u00eb periudh\u00ebn e para luft\u00ebs kishte nj\u00eb mir\u00ebqenie. Jet\u00eb e bukur, pun\u00ebsim, shkoll\u00eb. Fakultetet ishin aty af\u00ebr. Pra, nj\u00eb leht\u00ebsi, kishte pun\u00eb. Nga sht\u00ebpia deri n\u00eb vendin e pun\u00ebs kishe rreth 400 metra. Gjitha t\u00eb mirat. Dhe gjithashtu para luft\u00ebs, kur isha i vog\u00ebl, merresha me sport. Kam luajtur hendboll, kam udh\u00ebtuar n\u00eb t\u00eb gjith\u00eb Jugosllavin\u00eb e madhe n\u00eb at\u00eb koh\u00eb, gjer\u00eb e gjat\u00eb. Shoq\u00ebroheshim, si me serb\u00ebt ashtu edhe me shqiptar\u00ebt. Dhe kudo q\u00eb shkonim, na pritnin mir\u00eb. Edhe n\u00eb Slloveni, edhe n\u00eb Kroaci, n\u00eb Bosnje dhe Maqedoni dhe kudo.
\nIntervistuesja: E \u00e7ka mbani n\u00eb mend nga periudha e luft\u00ebs?
\nI intervistuari: Epo, ka shum\u00eb gj\u00ebra t\u00eb pak\u00ebndshme q\u00eb mbaj mend. Gj\u00ebja e par\u00eb \u00ebsht\u00eb fillimi i luft\u00ebs, bombardimet. Familja e bashkuar, mendoja se kur dhe si ta largoj familjen. Pasiguri kishte se a do ta bombardojn\u00eb Obiliqin sepse, \u201cku t\u2019i largoj f\u00ebmij\u00ebt\u201d kurse shteti i at\u00ebhersh\u00ebm, Jugosllavia – RFJ, nuk e siguroi popullat\u00ebn civile me mjetet e duhura mbrojt\u00ebse. Dhe gj\u00ebja m\u00eb e keqe n\u00eb jet\u00eb ishte ajo periudh\u00eb prej 77 dit\u00ebsh. Ndonj\u00ebher\u00eb bukur. Ishim t\u00eb gjith\u00eb bashk\u00eb, b\u00ebnim shaka, kishte pasiguri. Dhe pastaj p\u00ebrmes asaj shakaje shtypnim ato gj\u00ebrat e pak\u00ebndshme q\u00eb po ndodhnin rreth nesh dhe para syve tan\u00eb. Disa gj\u00ebra dhe skena.
\nIntervistuesja: E si e mbani mend periudh\u00ebn e pasluft\u00ebs, deri n\u00eb vitin 2004?
\nI intervistuari: Pas luft\u00ebs, nj\u00eb periudh\u00eb kam jetuar vet\u00ebm, sepse shqiptar\u00ebt filluan t\u00eb sulmonin sht\u00ebpit\u00eb. Dhe m\u00eb pas mu desh t\u00eb largohesha nga lagjja si i fundit q\u00eb i mora f\u00ebmij\u00ebt, p\u00ebr nj\u00eb koh\u00eb t\u00eb shkurt\u00ebr u ktheva p\u00ebr t\u00eb mbrojtur sht\u00ebpin\u00eb pes\u00eb-gjasht\u00eb muajt e par\u00eb. M\u00eb von\u00eb ata… familja u kthye. \u00cbsht\u00eb nj\u00eb sken\u00eb kur vajza thot\u00eb: \u201cBabi thot\u00eb… t\u00eb kthehemi n\u00eb sht\u00ebpin\u00eb ton\u00eb\u201d, thot\u00eb ajo, \u201cse ata zogjt\u00eb n\u00eb Serbi, k\u00ebndojn\u00eb si kukuvajka t\u00eb err\u00ebta\u201d. Pra, ishin ato momente t\u00eb v\u00ebshtira. Pas k\u00ebsaj, kur familja ishte bashk\u00eb, ishte shum\u00eb m\u00eb e leht\u00eb. Nuk ka asgj\u00eb p\u00ebr t\u2019u shqet\u00ebsuar, ata jan\u00eb aty bashk\u00eb, edhe n\u00ebse jan\u00eb t\u00eb s\u00ebmur\u00eb edhe n\u00ebse jan\u00eb t\u00eb sh\u00ebndetsh\u00ebm, e ndihmonim nj\u00ebri-tjetrin. Por n\u00eb muajt e par\u00eb n\u00eb Obiliq ka pasur nj\u00eb moment t\u00eb v\u00ebshtir\u00eb. Un\u00eb kisha para, nuk e di as vet\u00eb sa kisha, kurse f\u00ebmij\u00ebve nuk mundja t\u2019u ofroja asgj\u00eb. Nuk kishte k\u00ebnaq\u00ebsi q\u00eb t\u2019u blesh akullore dhe k\u00ebshtu. Sepse shqiptar\u00ebt nuk donin t\u2019u jepnin serb\u00ebve. Dhe pastaj furnizoheshim si furnizoheshim, me kamion\u00eb. KFOR-i voziste p\u00ebr n\u00eb Mitrovic\u00eb dhe k\u00ebshtu furnizoheshim me ushqime dhe me gj\u00ebra t\u00eb nevojshme. M\u00eb von\u00eb, situata ndryshoi pak. Vendasit erdh\u00ebn n\u00eb Obiliq, filluan t\u00eb hapnin vende ku t\u00eb gjith\u00eb njiheshim dhe shoq\u00ebroheshim. Dhe pastaj ata thoshin \u201cHej, hajde t\u00eb t\u00eb jap\u201d, vet\u00ebm thoshte mos t\u00eb t\u00eb shohin k\u00ebta q\u00eb kan\u00eb ardhur nga anash. Sepse, mendoj se edhe ata kan\u00eb pasur presione, ku ta di. Ishte m\u00eb e leht\u00eb. Dhe e organizuam jet\u00ebn, ishte bukur. Gjat\u00eb dit\u00ebs f\u00ebmij\u00ebt luanin, n\u00eb mbr\u00ebmje n\u00eb or\u00ebn n\u00ebnt\u00eb sigurojm\u00eb roje sepse shqiptar\u00ebt vendbanimin ton\u00eb q\u00eb ne e kund\u00ebrshtonim, e quanin [nuk kuptohet]. Ata p\u00ebrpiqeshin… filluan t\u00eb digjnin sht\u00ebpit\u00eb. Madje, kemi pasur edhe nj\u00eb rast vdekjeje, vrasjen e Dragan Todoroviqit. M\u00eb pas e kan\u00eb plagosur fqinjin Dragan Steviqin. Ata i shkrep\u00ebn tre plumba dhe tre plumbat e q\u00eblluan, nj\u00ebfar\u00eb [nuk kuptohet] ndjehej. Dhe pastaj, p\u00ebr nj\u00eb moment mendimi se gjith\u00e7ka ishte n\u00eb rregull, se situata ishte normale, erdhi ai 18 marsi. Un\u00eb kam qen\u00eb n\u00eb Gra\u00e7anic\u00eb dhe Obiliqin e sulmuan m\u00eb 19 dhe 20 mars. Ne u kemi rezistuar p\u00ebr dy dit\u00eb dhe mund t\u00eb them se n\u00eb at\u00eb aksion ka marr\u00eb pjes\u00eb edhe KFOR-i, p\u00ebr t\u2019i d\u00ebbuar serb\u00ebt nga Kosova. Sepse disa dit\u00eb para k\u00ebsaj, shqiptar\u00ebt shkonin pik\u00ebrisht sht\u00ebpi p\u00ebr sht\u00ebpi dhe i sh\u00ebnonin se cilat ishin sht\u00ebpit\u00eb serbe dhe KFOR-i nuk donte t\u00eb na mbronte. Dhe pastaj, kur erdhi deri te konflikti nd\u00ebrmjet shqiptar\u00ebve dhe serb\u00ebve, at\u00ebher\u00eb ka ardhur KFOR-i p\u00ebr t\u00eb na mbrojtur, por nuk e ka pasur p\u00ebr q\u00ebllim q\u00eb ne t\u00eb q\u00ebndrojm\u00eb n\u00eb Obiliq, por t\u00eb na d\u00ebbojn\u00eb. Dhe pastaj pas disa, le t\u00eb themi nj\u00eb or\u00eb ose m\u00eb mir\u00eb disa minuta, neve na vendos\u00ebn n\u00eb k\u00ebt\u00eb, ish-kazerm\u00ebn Devet Jugoviq. Pra, n\u00eb kampin e KFOR-it u mblodh\u00ebm, dhe djali i motr\u00ebs m\u00eb thirri dhe m\u00eb tha, daj\u00eb, a e dini \u00e7far\u00eb ka t\u00eb re? \u00c7far\u00eb? Thot\u00eb sht\u00ebpia jote po digjet. Un\u00eb them jo, un\u00eb kam humbur sht\u00ebpin\u00eb. Ne i mor\u00ebm letrat p\u00ebr ta hequr nga mendja at\u00eb q\u00eb po ndodhte dhe luanim me letra. Dhe kinse, hajde t\u00eb luajm\u00eb me letra, me sht\u00ebpia. Ishte at\u00ebher\u00eb… ato biseda… duam, nuk duam \u2013 duam, nuk duam Aty italian\u00ebt u d\u00ebshmuan se ishin pik\u00ebrisht t\u00eb till\u00eb, n\u00eb kuptimin e plot\u00eb t\u00eb fjal\u00ebs, si ushtri edhe irlandez\u00ebt po ashtu.
\nIntervistuesja: Dhe sot, nj\u00ebzet e m\u00eb shum\u00eb vite pas luft\u00ebs, a keni miq mes shqiptar\u00ebve dhe a mendoni se \u00ebsht\u00eb e mundur t\u00eb kap\u00ebrcehen t\u00eb gjithat q\u00eb kan\u00eb ndodhur n\u00eb t\u00eb kaluar\u00ebn?
\nI intervistuari: T\u00eb them t\u00eb drejt\u00ebn, si para luft\u00ebs, ashtu edhe gjat\u00eb luft\u00ebs dhe pas luft\u00ebs, ata shqiptar\u00eb q\u00eb i kisha miq, m\u00eb mbet\u00ebn miq. Por miq t\u00eb v\u00ebrtet\u00eb. Nd\u00ebrsa ata q\u00eb nuk ishin miq at\u00ebher\u00eb edhe pas luft\u00ebs nuk ishin bash… nuk u p\u00eblqente shum\u00eb t\u00eb m\u00eb shihnin, e as mua nuk m\u00eb p\u00eblqente t\u2019i shihja. Kurse, sa i p\u00ebrket nj\u00eb jete m\u00eb t\u00eb mir\u00eb dhe paqes, e kam th\u00ebn\u00eb 1.000 her\u00eb se po t\u00eb kishim t\u00eb drejtat q\u00eb kishin shqiptar\u00ebt para k\u00ebtyre ngjarjeve, 50 p\u00ebr qind e popullit serb do t\u00eb ishte populli m\u00eb i lumtur n\u00eb bot\u00eb. Ata kishin t\u00eb gjitha t\u00eb drejtat, kishin shkollat, universitetet, alfabetin e tyre, gjith\u00e7ka. Kurse tani, edhe pse serbishtja \u00ebsht\u00eb e garantuar me Kushtetut\u00eb n\u00eb Kosov\u00eb, nuk na lejojn\u00eb ta p\u00ebrdorim askund, as nuk na japin letrat n\u00eb serbisht. Mund t\u00eb jet\u00eb m\u00eb mir\u00eb vet\u00ebm me nj\u00eb kusht, q\u00eb Kosova t\u00eb kthehet n\u00ebn autoritetin e shtetit t\u00eb Serbis\u00eb. N\u00eb \u00e7far\u00eb forme, a do t\u00eb jet\u00eb kjo… t\u00eb ju jepen t\u00eb gjitha t\u00eb drejtat si autonomi m\u00eb e gjer\u00eb dhe jo shtet\u00ebsi. Vet\u00ebm at\u00ebher\u00eb mund t\u00eb presim dhe t\u00eb kemi. Dhe kjo \u00ebsht\u00eb q\u00eb shteti i Serbis\u00eb t\u00eb ket\u00eb juridiksion mbi qeverisjen n\u00eb Kosov\u00eb, n\u00eb disa aspekte. N\u00eb k\u00ebto \u00e7\u00ebshtjet lokale nuk duhet t\u00eb nd\u00ebrhyhet, por mbrojtja e kufirit, financat duhet t\u00eb jen\u00eb n\u00ebn autoritetin e shtetit serb. Dhe se kemi kujt t\u2019i ankohemi. P\u00ebr shkak se n\u00eb rastin e fundit t\u00eb z. Todosijeviq, p\u00ebr nj\u00eb delikt verbal u d\u00ebnua njeriu. Dhe ata mund t\u00eb m\u00eb d\u00ebnojn\u00eb mua, ty dhe t\u00eb gjith\u00eb ne p\u00ebr di\u00e7ka. N\u00ebse ne mohojm\u00eb se ka pasur gjenocid n\u00eb Srebrenic\u00eb ose n\u00ebse themi se Re\u00e7aku ishte nj\u00eb situat\u00eb e inskenuar, ata mund ta akuzojn\u00eb k\u00ebdo.[\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row]<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"[vc_row][vc_column][vc_column_text][\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Intervistuesja: \u00c7ka mbani n\u00eb mend nga periudha e para luft\u00ebs? I intervistuari: N\u00eb periudh\u00ebn e para luft\u00ebs kishte nj\u00eb mir\u00ebqenie. Jet\u00eb e bukur, pun\u00ebsim, shkoll\u00eb. Fakultetet ishin aty af\u00ebr. Pra, nj\u00eb leht\u00ebsi, kishte pun\u00eb. Nga sht\u00ebpia deri n\u00eb vendin e pun\u00ebs kishe rreth 400 metra. Gjitha t\u00eb mirat. Dhe gjithashtu para luft\u00ebs, kur isha i […]<\/p>\n","protected":false},"author":3,"featured_media":1003,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[22],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2031"}],"collection":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/users\/3"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=2031"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2031\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":2032,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2031\/revisions\/2032"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/media\/1003"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=2031"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=2031"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=2031"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}