{"id":1090,"date":"2021-01-19T10:48:38","date_gmt":"2021-01-19T10:48:38","guid":{"rendered":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/?p=1090"},"modified":"2021-08-19T10:14:39","modified_gmt":"2021-08-19T10:14:39","slug":"fitnete-dauti","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/fitnete-dauti\/","title":{"rendered":"Fitnete Dauti"},"content":{"rendered":"

[vc_row][vc_column][vc_column_text]<\/p>\n\n

[\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Medin\u00eb Dauti (intervistuesja)<\/p>\n

Fitnete Dauti (e intervistuara)<\/p>\n

Akronimet: MD= Medin\u00eb Dauti, FD= Fitnete Dauti<\/p>\n

 <\/p>\n

MD: A po m\u00eb tregon qysh e mban\u00eb mend para se me fillu lufta?<\/p>\n

FT: Po, jemi kan\u00eb k\u00ebtu n\u00eb shpi t\u00eb re, do t\u00eb thot\u00eb s\u2019ka pas\u00eb shum\u00eb koh\u00eb pat\u00ebm hi n\u00eb shpi t\u00eb re, jam kan\u00eb shtatzane n\u00eb Meidn\u00ebn.<\/p>\n

Edhe, filloi lufta edhe ku me u strehu. Hajde me shku me ni fshat\u00eb qetu n\u00eb Uglar\u00eb, mir\u00ebpo aty nuk kishte vend, jemi shku n\u00eb Pograq\u00eb te halla e Medines, prej atyhit jemi shku krejt komplet te nj\u00eb daj\u00eb i dhandrrit n\u00eb Ternovc. Aty kemi nejt\u00eb 2 muj e gjuysm\u00eb dmonthan\u00eb sa u kry lufta n\u00eb Kosov\u00eb.<\/p>\n

MD: E qysh o kan\u00eb, a ka pas njer\u00ebz, qysh ka qen\u00eb situata n\u00eb ato venet ku jeni mshef\u00eb?<\/p>\n

FT: N\u00eb Pograq, n\u00eb Uglar\u00eb ka pas\u00eb shum\u00eb njer\u00ebz tu strehu, do shkojshin n\u00eb Maqedoni, do, mir\u00ebpo na shkum\u00eb n\u00eb Ternovc edhe aty ska pas\u00eb, ka pas\u00eb naj familje dikun ama k\u00ebshtu af\u00ebr si kemi pas\u00eb.<\/p>\n

Mir\u00eb kemi kalu, skemi pas\u00eb frik\u00eb, por mas nj\u00eb koh\u00eb me than\u00eb ndryshoi koha, ra si shi, u ba ftoht\u00eb edhe na than\u00eb se me dal n\u00eb mal. Krejt \u00e7ka ka mrena, t\u00eb ri, thmi vet\u00ebm pelqt jo. Edhe pleqt i lam\u00eb, thmit\u00eb i murr\u00ebm, e i pata, qe t\u00eb tregova i kom la patikat e fmive edhe shi ku me i ter, sa i pata la apo din. kom marr tani ja u kom vesh\u00eb ka 1 par\u00eb qorapa e ja u kom shti njeher\u00eb ni kese neper qorapa tani qorapa tani apet n\u00eb patike qerapat, tani qashtu jemi dal\u00eb, se ata krejt fmit\u00eb e mdhaj me ja lyp dikujt nuk kishke.<\/p>\n

Edhe jemi dal\u00eb kemi ec\u00eb ni koh\u00eb krejt\u00eb katuni o kan\u00eb, e aty perreth krejt jemi kan\u00eb t\u00eb rrethekun\u00eb me ushtri me t\u00eb armatost jan\u00eb kan\u00eb.<\/p>\n

MD: E kush ja u dha lajmin, a ka pas dikush q\u00eb ka rujt?<\/p>\n

FD: Jo, do domethan\u00eb si kryesus aty t\u00eb mahall\u00ebs erdh\u00ebn na tregun\u00eb edhe mandej dol\u00ebm, na mor\u00ebn edhe ka thojshin shkojshim, ata si kemi pa qe po na p\u00ebrcjellin, ve\u00e7 i pashim nep\u00ebr kodra t\u00eb strehum k\u00ebshtu edhe t\u00eb drejtum ato me armatimin \u00e7ka e kan\u00eb pas.<\/p>\n

Kemi nejt nja ni or\u00eb e gjys\u00eb, na than\u00eb kthehu.<\/p>\n

MD: E qysh o kan\u00eb, \u00e7far\u00eb atmosfere ka mbizotru gjat\u00eb asaj kohe?<\/p>\n

FD: S\u2019ka pas\u00eb p\u00ebrgjigje p\u00ebr \u00e7far\u00eb na kan\u00eb qit\u00eb, veq fjal\u00ebt \u00e7ka thoshin njerzt, domethan\u00eb me kqyr\u00eb sa popullsi ka, sa ka refugjat\u00eb, sa ka popullsi vendi aty, p\u00ebr k\u00ebt\u00eb.<\/p>\n

Di\u00e7ka tjet\u00ebr jo!<\/p>\n

MD: E a ka pas frik\u00eb, ashtu qysh reagojshin njerzt qe ishit bashk\u00eb ashtu?<\/p>\n

FD: Po frik\u00eb ka pas\u00eb, \u00e7ka po ndodh\u00eb, ka po shkojm\u00eb, \u00e7ka po dojn\u00eb me na ba, frik\u00eb o kan\u00eb ama ma shum\u00eb mu dhimshin kamt\u00eb e fmive kah i pasha, tjet\u00ebr sen hi\u00e7 skom\u00eb dit\u00eb as skom\u00eb pa, i pasha ama ma shum\u00eb m\u00eb interesojshin fmia. Po ftofen po di\u00e7ka, edhe qishtu.<\/p>\n

MD: Edhe qysh ka vazhdu tani masi q\u00eb keni dal\u00eb?<\/p>\n

FD: Qekjo o kan\u00eb domethan\u00eb edhe ma skemi pas\u00eb problem, vet\u00ebm se dritat me i shuk\u00eb nat\u00ebn o kan\u00eb \u00e7do shpi, mos me pa qe ka drit\u00eb, qe po banon\u00eb dikush, q\u00eb ka banor\u00eb. Gjithkun\u00eb jo veq se jena kan\u00eb refugjat\u00eb, po te gjithkush o kan\u00eb.<\/p>\n

MD: E qysh o kan\u00eb me i ndal dritat?<\/p>\n

FD: Me i shuk\u00eb dritat, krejt t\u00eb shpis\u00eb dmth asnjo mos me u dok\u00eb. P\u00ebr shembull nj\u00eb drit\u00eb t\u00eb dhom\u00ebs e majshum kall\u00eb ama me i izolu dritaret krejt mos me u dok drita.<\/p>\n

MD: Qysh i keni izolu dritaret?<\/p>\n

FD: Me perde t\u00eb trasha kshtu, s\u2019ka pas\u00eb, nifar shpie ku kena nejt na o kan\u00eb si e vjet\u00ebr si mu strehu u kan\u00eb.<\/p>\n

MD: E ka sa njerz flejshit kur jeni strehu n\u00eb ato shpi?<\/p>\n

FD: Ka dy familje kena fjet\u00eb, halla e Medines me burr\u00eb, me fmi, plak\u00ebn e kan\u00eb pas\u00eb 4 fmi ata edhe burri e gruja 6, plaka 7. Edhe une me 2 fmi, Medina s\u2019o kan\u00eb, un\u00eb e Bejta domethan\u00eb 10 an\u00ebtar\u00eb.<\/p>\n

MD: Me ni dhom\u00eb?<\/p>\n

FD: Me ni dhom\u00eb kemi fjet\u00eb ni nat\u00eb, ama burrat kan\u00eb shku tjet\u00ebrkun n\u00eb mahall kan\u00eb bujt\u00eb e na grat\u00eb me krejt\u00eb fmit\u00eb e plak\u00ebn kena fjet\u00eb. Po 2 muj\u00eb e gjys\u00eb.<\/p>\n

MD: E a u dasht\u00eb me shku me e kalu kufinin?<\/p>\n

FD: Po, ka pas\u00eb kufi ama s\u2019na kan\u00eb nal\u00eb, s\u2019kena pas\u00eb problem. Po shkojm\u00eb te daja, aj dhandrri te daja po shkojm\u00eb at\u00ebher\u00eb s\u2019na nalshin. Veq me lshu.<\/p>\n

MD: E ku keni shku, n\u00eb cilin ven?<\/p>\n

FD: N\u00eb T\u00ebranvc.<\/p>\n

Andaj s\u2019ka pas\u00eb, un\u00eb familjen e kum\u00eb pas\u00eb n\u00eb Vudrik\u00eb, ama p\u00ebr ta mo skom\u00eb ni a jan\u00eb gjall\u00eb a jan\u00eb dekt\u00eb hiq, edhe ktyne ja u kishin pas kall\u00eb shpijen krejt, e kta kishin pas\u00eb malltretime shum\u00eb.<\/p>\n

I kan\u00eb marr\u00eb i kan\u00eb hyp\u00eb krejt\u00eb katunin n\u00eb traktora, i kan\u00eb nis\u00eb, i kan\u00eb qu te rruga e C\u00ebrnices atu kan\u00eb nis\u00eb me i pushkatu krejt\u00eb me ren\u00eb, i kan\u00eb rretheku krejt\u00eb ushtria, policia.<\/p>\n

Po aty nafaka kish ndryshu koha, ka vetu ka murmuru me t\u00eb madhe edhe i kan\u00eb shpernda.<\/p>\n

Edhe prej atyhit kan\u00eb dal\u00eb mandaj n\u00eb Maqedoni do, do kan\u00eb nejt\u00eb n\u00eb ni Skifteraj ju thon\u00eb ni katun, ngat\u00eb katunit tem aty.<\/p>\n

Ni vlla e kum\u00eb pas, ma i vogli aj i ka pas 16 vjet, ka jetu, e kom marr\u00eb me vete une. Ama une s\u2019kom\u00eb dit\u00eb hi\u00e7 me u tut\u00eb prej luftes, s\u2019e di hiq\u00eb s\u2019u tutsha se une dojsha me nejt\u00eb n\u00eb shpi mos me dal prej shpijes hiq, qaq q\u00eb s\u2019besojsha q\u00eb ka me ndodh\u00eb di\u00e7ka, ama kur e kom lan\u00eb v\u00ebllan\u00eb n\u00eb luft\u00eb k\u00ebtu, se kishin pas\u00eb hi ushtria, jo ushtria po kishin pas\u00eb hi civil serb\u00eb t\u00eb rrethin\u00ebs k\u00ebtu, ishin vesh\u00eb, ishin masku edhe e kishin pas vra ni kojshi k\u00ebtu, edhe tani kta me vjehrrin tem kur e kan\u00eb pa q\u00eb e kan\u00eb vra at\u00eb kojshin\u00eb, e ka marr\u00eb ky vjehrri jem at\u00eb vllavin tem edhe ni kojshi edhe kan\u00eb ik\u00eb nep\u00ebr male e i kan\u00eb than\u00eb policia, ushtria kan\u00eb nis\u00eb me i vra, ky u mshef\u00eb vllavi jem, ka mendu se e kan\u00eb myt\u00eb ket\u00eb vjehrrin tem edhe at\u00eb kojshijen, ata kan\u00eb mendu se vllavin tem.<\/p>\n

Sa hallakama, ishin qu krejt\u00eb katuni tu i lyp\u00eb e me i pshtu, e kur ka ardh\u00eb ai mi kish pas marr\u00eb nipar\u00eb patika vllavi me mi pru, qe moter ti pruna patikat. Thash ti masi paske pshtu vet \u00e7ka i ke marr patikat me mi pru, edhe \u00e7far\u00eb t\u00eb kajti pata ba o Zot, tmerr o kan\u00eb.<\/p>\n

Qeto storje i kam\u00eb t\u00eb fmive edhe t\u00eb vllavit.<\/p>\n

Kemi nejt\u00eb nja dy muj\u00eb e gjys\u00eb, hiq, hi\u00e7 smu rrike, thojsha t\u00eb kthehemi n\u00eb shpi, u kthym\u00eb ni her, jemi kthy me kerr.<\/p>\n

MD: A po?<\/p>\n

FD: PO, e binda burrin tem, se pleqt\u00eb kan\u00eb ardh\u00eb kan\u00eb nejt\u00eb n\u00eb mahall\u00eb k\u00ebtu, e une me burrin tem e binda diqysh erdhem. Kur erdhem edhe jan\u00eb ul\u00eb Bejta tha po vin\u00eb plot\u00eb polic\u00eb t\u00eb armatost\u00eb, edhe Adisi edhe Zanfina jan\u00eb ul\u00eb me ni qosh qetu edhe t\u2019ishin ba truq dyt, qishtu i kishin vnu durt\u00eb edhe u tmerrun. Thash kah i pruna fmijen, po po tuten se kshtu ape\u00ebt su tutsha, se di pse. Edhe kemi ik\u00eb i kena marr\u00eb fmin\u00eb, kena hyp\u00eb n\u00eb kerr edhe kena shku apet\u00eb te veni ku jena kan\u00eb.<\/p>\n

A din\u00eb krejt\u00eb veq fmit\u00eb mu dhimshin q\u00eb po tuten.<\/p>\n

MD: Edhe mas sa kohe jeni kthy?<\/p>\n

FD: Dy muj e gjys\u00eb kur kan\u00eb kalu, un\u00eb menzi pritsha, kqyr lajm kur po lirohet, kqyr hiq.<\/p>\n

Hiq hi\u00e7 s\u2019kom\u00eb mujt\u00eb me nejt\u00eb veq jam\u00eb merzit\u00eb p\u00ebr familjen tem, s\u2019merrsha vesh.<\/p>\n

P\u00ebr moter s\u2019disha ku osht. Ajo kish pas dal\u00eb n\u00eb Bllace. Kur po m\u00eb thot\u00eb nja aty nalt\u00eb ni kojshike e dhandrrit. O thojke thuj Fitnetit se maroj lufta edhe NATO ka hi, o Zot qysh jam\u00eb gzu. O Zot jam\u00eb tranu prej g\u00ebzimit. Edhe jemi hyp\u00eb n\u00eb kerr po vim\u00eb te shpia, \u00e7ka me pa, o Zot krejt\u00eb t\u00eb kallta, krjet\u00eb teshat nep\u00ebr rrug\u00eb. Krej\u00ebt kauqt t\u00eb hekt\u00eb, ktu kur kena ardh\u00eb \u00e7ka s\u2019kishin ba kishin thy mure, kishin bajt\u00eb mall, kauqt\u00eb krejt\u00eb nep\u00ebr kojshi, kojshit\u00eb tonat. T\u00eb atyne i kishin pru te na, edhe po rrim\u00eb qetu, p\u00ebr familjen tem\u00eb apet spo di kurgjo.<\/p>\n

Kur po m\u00eb thot\u00eb dikush, hi\u00e7 nuk m\u00eb kujtohet kush m\u00eb ka than\u00eb kan\u00eb shku n\u00eb Maqedoni e po dojn\u00eb me dal\u00eb jasht\u00eb. Thash\u00eb qysh ka mujt\u00eb nana jem me ma kthy mu shpin\u00ebn sa kom vujt\u00eb per ta. Ata s\u2019kishin pas shku po dezinformat\u00eb ish kan\u00eb. Kur erdh ktu edhe a jeni mir\u00eb krejt, a keni pshtu? Ajo nana jem veq po kan\u00eb, tha po kena pshtu krejt\u00eb tha veq Vedatin e kan\u00eb myt\u00eb, aj o kan\u00eb i ri 18 vjet\u00eb i ka pas\u00eb.<\/p>\n

Tmerr, \u00e7far\u00eb t\u00eb kajtme pata bo.<\/p>\n

1 jav\u00eb dit\u00eb burri i tezes e ka bajt\u00eb n\u00eb shpin\u00eb veq mos me vorros kudo. Me ni plum\u00eb ej, kan\u00eb nis\u00eb me gjujt tjet\u00ebrkon, p\u00ebrskejt i ka shku personit kti k\u00ebtu. Edhe e kan\u00eb myt\u00eb n\u00eb vend!<\/p>\n

MD: 1 jav\u00eb dit\u00eb?<\/p>\n

FD: 1 jav\u00eb dit\u00eb e ka bajt\u00eb baba i vet, deri sa t\u00eb kryhet t\u00eb largohen pak\u00eb e tani me varros ku duhet. Po apet e ka vorros\u00eb me ni mal qysh ka mujt\u00eb, kur tani u kry lufta ja kan\u00eb ba rivarrimin e kan\u00eb qit\u00eb edhe e kan\u00eb qu te vorret.<\/p>\n

MD: E \u00e7ka e ke pas\u00eb ti?<\/p>\n

FD: Djal\u00eb t\u00eb tezes.<\/p>\n

Une masi u kry lufta e kom marr\u00eb vesh k\u00ebt\u00eb pun\u00eb, edhe tash m\u00eb vishin fjal\u00ebt ka nis\u00eb e ka qu baba i vet me i lshu lop\u00ebt, se kan\u00eb pas\u00eb lo\u00eb\u00eb. Ama thash\u00eb qysh s\u2019ka shku aj vet\u00eb po e ka qu djalin une n\u00eb at\u00eb stres, me ato emocione. Thash me dek ai, po ka dek djali i ri.<\/p>\n

Vjehrra jeme veq po kqyr tha aty tha Zoti kan\u00eb ka dasht\u00eb e ka marr\u00eb, \u00e7ka je tu fol\u00eb.<\/p>\n

Edhe u nala,<\/p>\n

Tep\u00ebr.<\/p>\n

MD: E a o kan\u00eb i vshtir\u00eb ambientimi mas luftes?<\/p>\n

FD: Po, mu doke krejt\u00eb tjet\u00ebr jet\u00eb o Zot! Mu doke ka ndrru krejt\u00eb bota, nuk osht\u00eb ajo jet\u00eb qysh o kan\u00eb, ama edhe q\u00eb kish dek\u00eb djali i tezes, o kan\u00eb m\u00eb vllavin tem gjenerat, ma ni koh\u00eb nuk mu doke mir\u00eb kurgja hiq. Ama me t\u00eb v\u00ebrtet\u00eb ndrroj krejt, njerzt ndrrun\u00eb ma kurgjo so kan\u00eb sikur p\u00ebrpara.<\/p>\n

Kalojshin helkoptert, o Vedat thojsha ku je, tep\u00ebr u merzitsha.<\/p>\n

Ktu sna kishin pas lan\u00eb sen, na kishin shkru \u00e7ka \u00ebsht\u00eb ma terr ata serbt, fjal\u00eb banale, pa lidhje. I kishin grry ato muret e regallat, qysh me i mlu qato marre. Sdishmi kah me ja nis\u00eb.<\/p>\n

Krejt\u00eb krejt\u00eb krejt\u00eb s\u2019ke pas\u00eb \u00e7ka me pa, krejt\u00eb sen n\u00eb dynja skishin lan\u00eb t\u00eb mir\u00eb, i kishin marr\u00eb krejt.<\/p>\n

Ama ku me nreq niher shtratin me fjet\u00eb, a me nreq\u00eb kuzhin\u00ebn me hang\u00ebr buk\u00eb.<\/p>\n

S\u2019e di hi\u00e7 qysh i kom kalu ato dit\u00eb, veq Zoti e din. Kur t\u00eb m\u00eb kujtohen thom qysh kom mujt\u00eb me i drejtu, shtratin e pleqve, shtratin e fmive. Ku me marr\u00eb me i la, ku me i la skishe u deshke me u ul\u00eb me pushu, e qishtu ni koh\u00eb smun\u00eb jena drejtu.<\/p>\n

MD: E tash\u00eb qysh menon qe t\u00eb ka ndiku periudha e luft\u00ebs?<\/p>\n

FD: Jo, mu m\u00eb ka kalu meniren\u00eb periudha e luft\u00ebs. Fort\u00eb s\u2019e kam\u00eb pas\u00eb problem, a veq ka ndiku ky djali i tezes q\u00eb ka vdek\u00eb, te ai po, ai ni koh\u00eb s\u2019kom\u00eb ardh\u00eb n\u00eb vete. Ai m\u00eb ka ba shum\u00eb keq.<\/p>\n

Mandej me Medinen jam\u00eb kan\u00eb shtatzan\u00eb, di\u00e7ka ni vullnet t\u00eb madh\u00eb e kom pas me ta, shum\u00eb mu punojke, shum\u00eb e hareshme, jam\u00eb kan\u00eb shum\u00eb m\u00eb thojke vjehrra jeme ke me ba \u00e7ik\u00eb apet. E vertet\u00eb ish, lindi se kurr nuk jom kontrollu, s\u2019e di pse. Edhe kur lindi o Zot \u00e7far\u00eb gzimi kom pas, ja bona Zanfines ni mot\u00ebr, dy motra skish . shum\u00eb jam\u00eb kan\u00eb e gzume.<\/p>\n

As n\u00eb spital s\u2019jam\u00eb shku, te shpia kom lind\u00eb qaq qe menzi kom prit\u00eb, shum\u00eb jom\u00eb gzu.<\/p>\n

Mir\u00eb kom kalu, shum\u00eb mir\u00eb.<\/p>\n

MD: Faleminderit.[\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row]<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

[vc_row][vc_column][vc_column_text] [\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Medin\u00eb Dauti (intervistuesja) Fitnete Dauti (e intervistuara) Akronimet: MD= Medin\u00eb Dauti, FD= Fitnete Dauti   MD: A po m\u00eb tregon qysh e mban\u00eb mend para se me fillu lufta? FT: Po, jemi kan\u00eb k\u00ebtu n\u00eb shpi t\u00eb re, do t\u00eb thot\u00eb s\u2019ka pas\u00eb shum\u00eb koh\u00eb pat\u00ebm hi n\u00eb shpi t\u00eb re, jam kan\u00eb shtatzane […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":1003,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[22],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1090"}],"collection":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=1090"}],"version-history":[{"count":2,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1090\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":1395,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1090\/revisions\/1395"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/media\/1003"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=1090"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=1090"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/museumofrefugees-ks.org\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=1090"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}